'We mogen spint niet uit het oog verliezen'
,,De impact is misschien niet zo groot als die van schurft of perenbladvlo, maar toch mogen we spint niet uit het oog verliezen. Elk seizoen zijn er weer plekken waar onverwacht wat schade optreedt.’’ Dat zegt André van ’t Westeinde uit Nisse. Samen met adviseur Martin Tolhoek houdt hij de ontwikkeling van spint - op bekende plekken, maar ook daarbuiten - goed in de gaten en grijpt hij zo nodig stevig in.
André van ’t Westeinde (rechts) heeft een fruitteeltbedrijf in Nisse (Zld.). Op een areaal van 32 hectare worden 16 ha appels (Elstar, Red Prince en Magic Star) en 16 ha peren (Conference en Doyenné du Comice) geteeld. De afzet verloopt via Oxin Growers. Martin Tolhoek links) is adviseur fruitteelt bij Van Iperen.
Het is bij aankomst even zoeken naar een geschikte parkeerplek. Het erf van Westeinde Fruit ligt namelijk vol met slangen en buizen. ,,We zijn bezig met het aanleggen van nachtvorstberegening op onze huiskavel’’, vertelt André van ’t Westeinde terwijl hij op de percelen wijst waar het allemaal moet gaan gebeuren. ,,We sluiten het aan op ons water-bassin van 7000 kuub; die hebben we twee jaar geleden al aangelegd. Het benodigde water komt grotendeels uit een diepdrain. Om de EC-waarde voldoende terug te dringen vullen we het aan met zoet water uit de landbouwleiding, waarop we ook zijn aangesloten. De komende weken worden dus heel druk. Maar ik kijk ernaar uit, want we krijgen er een mooi stuk risico-afdekking en toekomstzekerheid voor terug’’, zo stelt de jonge ondernemer.
Schurft en perenbladvlo
Vandaag gaat het gesprek ook over het afdekken van risico’s, maar dan op het vlak van ziekten en plagen. Daarvoor is ook Martin Tolhoek van Van Iperen aanwezig. Hij is al jaren de vaste adviseur op het bedrijf en bepaalt voor een belangrijk deel hoe de gewasbescherming eruit komt te zien. Wanneer beide mannen terugblikken op 2023 komt vooral het zeer grillige seizoen naar boven. ,,Eerst was het drijfnat, toen kurkdroog en daarna weer drijfnat. Normaal weer hebben we nauwelijks gezien. Dat heeft de bestrijding van ziekten en plagen er niet gemakkelijker op gemaakt’’, zegt Van ‘t Westeinde. Vooral de schurftbestrijding is voor sommige bedrijven een flinke uitdaging geweest, zo weet Tolhoek, vooral wanneer er bij de start al een slag is gemist. Bij Van ’t Westeinde is de schurftbestrijding echter redelijk goed verlopen. ,,Wij zijn gewend om strak preventief te spuiten tegen schurft. Daarbij pakken we altijd elke rij - ook als er nog maar weinig blad op zit. Op die manier weten we vrijwel zeker dat we niks missen.’’
Ook perenbladvlo heeft her en der voor problemen gezorgd, met name in het Zuidwesten. Volgens Tolhoek is hiervoor niet zomaar een eenduidige oorzaak aan te wijzen ,,Een matige bodemstructuur, een slechte ontwatering of een minder goed biologisch evenwicht; het kan allemaal een rol spelen. Feit is echter wel dat telers in het Zuidwesten minder mogelijkheden hebben om de peren schoon te spoelen met behulp van beregening. Dat maakt schade door zwarte peren in dit gebied toch vaak wat groter is.’’
Martin Tolhoek zoekt met zijn loep naar wintereieren van spint. Vaak zijn ze te vinden op ruwe plaatsen op het hout en rond knoppen van meerjarige takken.
‘Spint behoorlijke lastpost’
Nog zo’n plaag die de laatste jaren steeds vaker de kop op steekt is spint. Tolhoek legt uit dat spint aan bladeren zuigen, waardoor ze de cellen beschadigen. De bladeren drogen hierdoor uit en krijgen een bruine gloed. Bij een zware aantasting neemt de vitaliteit van de boom af en komen de vruchten moeilijker op kleur. Volgens de adviseur hebben een reeks van warme zomers de spintpopulatie her en der flink in de kaart gespeeld. Met name in appel is dat het geval, maar ook steeds vaker in peer. Daarnaast heeft het verdwijnen van middelen met een (neven)werking op spint de zaak ook geen goed gedaan. ,,Na volgend jaar komt daar ook nog het verbod op
Movento en
Batavia bij. En hoewel ze beide niet meer dan een nevenwerking hebben op spint, is het toch weer een mogelijkheid minder om spint onder controle te houden.’’ Ook bij Van ’t Westeinde is spint een bekende en behoorlijk taaie ‘lastpost’. Op een aantal plekken zit het van oudsher, vaak in dezelfde hoeken, en komt het elk jaar weer terug. ,,Dat weten we en daar letten we ook scherp op’’, zegt hij. Daarnaast zijn er – na de hittegolven van enkele jaren terug - ook een aantal nieuwe spintplekken bijgekomen. ,,Vaak is op deze plekken de balans met natuurlijke vijanden flink verstoord, waardoor spint ongemerkt door kan sluimeren en onverwacht ook flink wat schade kan veroorzaken.’’
Vroege aanpak belangrijk
Een goede aanpak van spintmijt begint volgens Tolhoek met minerale olie. ,,Belangrijk is om daar al vroeg in het voorjaar - rond eind maart - mee te starten. Alle spint-eitjes die daardoor niet uitkomen betekent winst voor verderop in het seizoen’’, zo geeft hij aan. Het optimale spuittijdstip is het stadium dat de eieren op het punt staan om uit te komen. ,,Op dat moment is spint het meest gevoelig en bereik je het beste resultaat.’’
Verderop in het seizoen zijn er meerdere opties mogelijk, waaronder Scelta® (alleen in de bloei) of Movento/Batavia (na de bloei, met alleen een nevenwerking op spint). Daarnaast is er ook Cantack, dat zowel in als na de bloei toegepast mag worden. Omdat Cantack zeer veilig is voor nuttigen past het volgens de adviseur heel mooi in een geïntegreerde aanpak. Bovendien is er - bij inzet 30 dagen voor de oogst - geen residu terug te vinden in het eindproduct.
Van ’t Westeinde heeft het middel de afgelopen zomer (op 11 juni) tamelijk breed ingezet in Elstar, een ras dat gemiddeld genomen wat gevoeliger is voor spint. ,,Afhankelijk van de grootte van de haarden, spuiten we in een ruim blok daaromheen. En zitten er meerdere haarden, dan pakken we vaak het hele perceel’’, vertelt hij. Belangrijk is om de spint goed te raken. De fruitteler schroeft daarvoor de rijsnelheid terug van 6,8 naar ongeveer 6 km/uur, gebruikt een ruime hoeveelheid water (zo’n 1000 l/ha) en rijdt voor een maximale indringing per rij ‘tegen elkaar in’. Volgens Tolhoek zijn dit alle drie essentiële voorwaarden voor een goed resultaat. ,,Het gaat erom dat je spint ráákt; daar moet de bespuiting helemaal op gericht zijn‘’, zo besluit hij.
Scelta® is een geregistreerd handelsmerk van Certis Belchim
|
Spint-eieren zijn ronde bolletjes van ca. 0,1 mm groot. Met het blote oog zijn ze niet of nauwelijks te zien.
|
|
Zodra spint aan bladeren zuigen beschadigen ze de cellen. De bladeren drogen hierdoor uit en krijgen een bruine gloed.
|
