Residuschade in gele mosterd
Als gevolg van de extreme droogte zijn werkzame stoffen uit de groep van Sulfonyl Urea (o.a. in Atlantis Star en Cossack Star) het afgelopen seizoen niet overal even goed afgebroken. Dit heeft op een aantal plaatsen gezorgd voor opkomstproblemen bij kruisbloemige groenbemesters, zoals gele mosterd. Graanspecialist Harm Groeneweg van Bayer noemt de problemen uitzonderlijk en ziet het als een typisch geval van 'worst case-scenario'. ,,Bij een aantal telers viel het seizoen precies zo samen dat dit kon gebeuren.''
Harm Groeneweg is Crop Advisor granen bij Bayer Crop Science.
,,Is het een groot probleem geweest? Nee. Was de schade groot? Ook niet. Maar dat betekent niet dat we er geen aandacht aan hoeven te besteden. Bij sommige akkerbouwers viel de opkomst van hun groenbemester gewoon tegen en was er sprake van schade. Als er dan een mogelijke relatie is met gewasbeschermingsmiddelen, dan is het onze verantwoordelijkheid om naar de oorzaak te zoeken, met mogelijke oplossingen te komen en aan te geven hoe je schade kunt voorkomen. Vooral dat laatste is nu van belang.'' Aan het woord is Crop Advisor en graanspecialist Harm Groeneweg van Bayer. Hij schetst in een paar zinnen waarom hij deze 'vervelende kwestie' toch even wil benoemen en uitleggen.
Trage afbraak werkzame stof
Wat was er aan de hand? Door de extreme droogte van afgelopen seizoen zijn een aantal werkzame stoffen trager afgebroken dan normaal. Dit was onder andere het geval bij stoffen uit de groep van Sulfonyl Urea (SU), die onder meer in Atlantis Star en Cossack Star zitten. ,,Normaal breken restanten van SU's af door vocht (hydrolyse), maar dat vocht is er de hele zomer niet geweest'', vertelt Groeneweg. Dat deze SU-restanten schade kunnen veroorzaken in een volggewas was volgens de Crop Advisor wel bekend - en staat ook als zodanig op het etiket vermeld, alleen is daar in de praktijk niet altijd rekening mee gehouden. Problemen hebben zich met name voorgedaan bij akkerbouwers die vrij laat Atlantis Star of Cossack Star hebben toegepast en vervolgens relatief vroeg gele mosterd hebben gezaaid. Door de korte
periode tussen spuiten en zaaien én door het kurkdroge weer, kwam de gele mosterd niet goed op en was er soms sprake van groeiremming en uitdunning van het gewas. In hoeverre dit toe te schrijven is aan restanten van middelen of aan de extreme droogte is volgens Groeneweg lastig te zeggen. ,,Het is vooral een vervelende samenloop van omstandigheden geweest. Vooral én laat spuiten én vroeg oogsten én vroeg een groenbemester zaaien én de aanhoudende droogte hebben tot schade geleid.''
Kerende grondbewerking
Hoewel de kans op herhaling vrij klein is, benoemt Groeneweg toch graag een aantal zaken die toekomstige schade kunnen voorkomen. Een eerste tip is om na gebruik van Atlantis Star en Cossack Star het weer in de gaten te houden. Blijft het langdurig droog; zaai dan liever geen gele mosterd, maar een andere niet-kruisbloemige groenbemester of een mengsel. Verder kan de afbraak van mogelijke middelenrestanten worden bevorderd door voorafgaand aan het zaaien een kerende grondbewerking (ploegen) uit te voeren. ,,Dit staat ook op het etiket vermeld, maar was tot dusver eigenlijk nooit aan de orde, dan wel noodzakelijk. Nu weten we dat deze tekst er niet voor niets opstaat. Wat dat betreft was 2018 een leerschool, zowel voor telers als voor ons.'' Tot slot benadrukt Groeneweg graag dat er met
de middelen Atlantis Star en Cossack Star volstrekt niets mis is. ,,Het zijn beide herbiciden die het zeer goed doen in de praktijk. Het afgelopen extreem droge seizoen doet daar niets aan af.''