,,Veredeling op resistenties zal de komende jaren steeds belangrijker worden in uien en daar zetten we ook vol op in. Maar via slimme combinaties met gewasbeschermingsmiddelen kunnen we de weerstand tegen ziekten en plagen nog sterker maken. Die mogelijkheden willen we binnen Bayer beter gaan benutten.''
Lennert van Arenthals is commercieel technisch adviseur vollegrondsgroenten en uien bij Seminis.
Aan het woord is Lennert van Arenthals, commercieel technisch adviseur vollegrondsgroenten en uien bij Seminis. Hij vat in een paar zinnen samen waar veredelingsbedrijf Seminis - onderdeel van Bayer Vegetables - en Bayer Crop Science - de gewasbeschermingsdivisie – de komende jaren op in willen zetten. Een mooie aanzet daarvoor wordt gegeven tijdens de landelijke Uiendag op proefboerderij De Rusthoeve in Colijnsplaat, waar behalve een vijftal Seminis-rassen ook de inzet van het middel Rudis op een eigen demoveld worden getoond. Vollegrondsgroenten Koerier sprak Van Arenthals op de proefboerderij en nam een aantal actuele onderwerpen binnen de uienteelt met hem door.
Om te beginnen: hoe staan de uien er nu - begin juni - voor?
,,In mijn werkgebied Zuid- en Zuidwest-Nederland loopt de ontwikkeling van de zaaiuien gemiddeld al gauw enkele weken achter. Het overgrote deel – ik schat zo’n 90 tot 95 procent - is pas eind april en begin mei gezaaid. Dat is een maand later dan normaal. Een echte topopbrengst zit er voor deze percelen waarschijnlijk niet meer in. Daarvoor is het aantal groeidagen gewoon te kort geworden. Bovendien is het risico op diknekken aanzienlijk groter dan normaal. Dat gebeurt als de uien te lang blad maken, niet goed in de afrijpingsfase komen en daardoor niet voldoende bollen. Dergelijke losse uien zijn gevoeliger voor ziekten en ook lastiger te bewaren. Sommige telers hebben uit voorzorg al iets dikker gezaaid. Dat wil zeggen: zo’n 5 tot 10 procent – twee-tiende eenheden - meer zaad dan gebruikelijk is. Meer planten zorgen normaal gesproken voor een wat vroegere afrijping van het gewas.
Ook de vroegste percelen, die eind februari/begin maart onder mooie omstandigheden zijn gezaaid, hebben het lastig gehad. Ten eerst door de lang aanhoudende kou, maar ook door de heftige buien er plaatselijk gevallen zijn. Behoorlijk wat percelen zijn daardoor flink teruggezet. Op enkele tientallen hectares viel zelfs zoveel regen dat deze moesten worden overgezaaid.
Al met al is de start dus niet echt optimaal geweest. Maar het seizoen is nog lang niet voorbij. Het is nu zaak om de uien gezond en goed aan de groei te houden. Als dat lukt, kan het nog steeds een prima seizoen worden.’’
Wat zie je momenteel als grootste uitdagingen binnen de uienteelt?
,,Op dit moment is Fusarium een van de grootste uitdagingen in de uienteelt. Elke (deel)oplossing die we daarvoor aan kunnen dragen is heel erg welkom. Binnen Seminis maken we daar veel werk van, al verwacht ik niet dat er de komende jaren een volledig resistent ras uit de koker zal rollen. Wél komen we met nieuwe rassen die sterker zijn op Fusarium, zoals bijvoorbeeld de Lovito, een ras waar we volgend jaar mee op de markt komen. Dit vroege afland-ras is een kruising van een LLD Rijnsburger met een LD uientype. Het heeft een zeer sterk wortelgestel, waardoor het meer weerstand tegen droogte en ook Fusarium kan bieden. In combinatie met middelen als Rudis en ook het biologische middel Serenade kunnen we hier hopelijk weer een slag maken in de strijd tegen Fusarium.
Een andere bodemgebonden ziekte, die soms wat vergeten wordt, is Pinkroot. In de afgelopen droge en hete zomers hebben we daar behoorlijk wat schade van gezien. Mijn indruk is dat deze ziekte steeds vaker, steeds breder en ook steeds heftiger voorkomt. In iets warmere uienteeltgebieden, zoals bijvoorbeeld de Pfaltz in Duitsland, is Pinkroot al langer een behoorlijk probleem. Het is daarom niet ondenkbaar dat we binnen afzienbare tijd dezelfde problemen krijgen als daar. Gelukkig zijn we met Seminis al vroeg in deze materie gedoken en hebben we met Lovito een ras dat beduidend sterker is op Pinkroot dan andere rassen.’’
Fusarium is een van de grootste uitdagingen in de uienteelt
Dan nog even over het demoveld op de Uiendag: wat willen jullie daar laten zien?
,,Op het demoveld laten we bijna ons volledige rassenpakket zien. Naast ons bekendste ras Rockito, zijn dat Barito, Bossito, Lovito en SV3557ND. Om tijdens de Uiendag iets meer te kunnen bespreken dan alleen raskenmerken zoals vroegheid, hardheid, huidvastheid, bewaarbaarheid en opbrengst, hebben we ook een stukje gewasbescherming erin betrokken.
Daarvoor hebben we op de helft van de veldjes - bij alle vijf rassen - tijdens het zaaien het middel Rudis toegepast tegen Fusarium en witrot. Hoewel het er tijdens de Uiendag waarschijnlijk nog geen verschillen te zien zijn in het gewas, is het wel een mooie gelegenheid om de problematiek van grondgebonden ziekten in een breder perspectief te bespreken. Ook maken we hiermee een mooie verbinding tussen onze veredelingstak en de gewasbeschermingsdivisie. Want daar zullen we het in mijn ogen toch steeds meer van moeten hebben: gezamenlijke oplossingen vanuit veredeling en gewasbescherming waarmee we meer weerstand kunnen bieden tegen ziekten en plagen. Die mogelijkheden willen we binnen Bayer hoe dan ook beter gaan benutten.''