Hoe combineer je de nieuwste rassen met de nieuwste teeltmethoden? Voor FruitMasters is dat een belangrijke vraag. In Geldermalsen beschikt de fruittelerscoöperatie over een eigen proeftuin en speciale bewaarfaciliteiten, om onder meer de prestaties van nieuwe clubrassen te kunnen beoordelen. R&D-medewerker Mattijs Wakker: ,,Alles moet van teelt tot schap kloppen.''
Mattijs Wakker, R&D-medewerker bij FruitMasters: ,,Alles moet van teelt tot schap kloppen.''
Pal naast de hoofdvestiging van FruitMasters in Geldermalsen verrijst binnenkort de Fruit Tech Campus, waar fruitteeltonderwijs op MBO- en HBO-niveau een plek zal krijgen. Het is een gezamenlijk initiatief van onderwijsinstellingen, bedrijfsleven en overheid en moet een instroom van goed opgeleide jongelui met kennis van de nieuwste technieken in de fruitteelt gaan opleveren. ,,Dat is heel belangrijk voor vernieuwing in de sector'', zegt Mattijs Wakker, onderzoeker R&D bij Fruit Masters. Hij wijst naar wat nu nog een stuk leeg grasland is. ,,Hier komen onderwijsgebouwen, praktijkruimtes en kassen.''
Een stukje verder ligt de proeftuin van FruitMasters, die ook onderdeel uit zal gaan maken van de campus. De proeftuin is 3 hectare groot en omvat allerlei proeven in peer, appel en kers. Deels gaat het om langlopende proeven. Er ligt bijvoorbeeld een proef met verschillende bemestingsmethodes, waarbij er jaar in jaar uit wordt gekeken naar de effecten. ,,Zo’n langjarige proef is tegenwoordig vrij zeldzaam'', zegt Wakker. ,,Maar wel belangrijk als je harde conclusies wilt trekken. Zo kijken we bijvoorbeeld wat er gebeurt als je stikstof alleen nog maar in organische vorm verstrekt. Dat de bemesting meer richting organisch gaat, is onvermijdelijk, in het streven naar meer kringlooplandbouw. En er zijn ook prima mogelijkheden voor in de fruitteelt. Door groensompost te gebruiken, komen de mineralen mooi geleidelijk beschikbaar. Je ziet dat de grond onder de bomen na jarenlange toepassing mooier is geworden. Alleen in het voorjaar heb je een lastig moment, als de beschikbaarheid van stikstof nog laag is, terwijl een boom juist rond de bloeiperiode voldoende voedingstoffen nodig heeft.''
Het grootste deel van de onderzoeksboomgaard is beplant met jongere bomen voor oriënterende proeven. ,,We testen hier talloze nieuwe producten en technieken, vooral ook om te zien hoe onze clubrassen erop reageren. We doen er ervaring mee op en kunnen er hier met onze telers over discussiëren. Dat is voor ons erg belangrijk. Als we het nodig vinden, dan laten we vervolgonderzoek doen bij gespecialiseerde onderzoekspartijen'', zo vertelt Wakker.
De focus van FruitMasters ligt op de combinatie van moderne teelttechnieken en moderne rassen. Een voorbeeld daarvan is de haagteelt. Wakker laat enkele rijen appelbomen zien die langzaam worden bijgesnoeid naar hun nieuwe vorm. Dat gebeurt zowel met grote vrije rassen als met het clubras Tessa. ,,Het gebruik van robots in de boomgaard staat op doorbreken en dat betekent dat telers hun teelt zullen moeten gaan aanpassen aan een nieuwe werkwijze. Camera’s moeten in de boom kunnen kijken en plukrobots moeten goed in de boom kunnen werken. We passen dus de teelt aan op de automatisering en willen weten wat dit betekent voor de productie en de productkwaliteit.''
FruitMasters is ook deelnemer in het grote publiekprivate project (PPS) Fruit 4.0, waarin allerhande nieuwe mogelijkheden op gebied van precisielandbouw en datagebruik worden onderzocht. ,,Niet alleen op teeltgebied verwachten we hier veel van. Maar met data is nog zoveel te doen. Ik zie dat zelf als een van de belangrijkste ontwikkelingen. Denk bijvoorbeeld alleen al aan de data die we hier genereren, in ons sorteerstation. Stel dat je straks die data kunt koppelen aan de teelt, dan levert dat een schat aan informatie op, waarmee je de keten verder kunt optimaliseren.''
Pal naast de hoofdvestiging van FruitMasters in Geldermalsen verrijst binnenkort de Fruit Tech Campus, waar fruitteeltonderwijs op MBO- en HBO-niveau een plek zal krijgen.
Een ander belangrijk punt van aandacht binnen het onderzoek van FruitMasters is de verduurzaming van de gewasbescherming. ,,De manier waarop we telen is over tien jaar in de huidige vorm passé'', stelt Wakker. ,,Chemische middelen zullen dan voor het grootste deel vervangen zijn door groene middelen en nieuwe teeltmethoden. Dat is een gigantische omslag, waarvoor nog heel veel werk te doen is.''
FruitMasters neemt deel aan verschillende PPS’en, waarin onderzoek en bedrijfsleven samen de mogelijkheden voor deze vergroeningsslag verkennen. ,,We doen onder meer ervaring op met groene middelen tegen zwartvruchtrot en schurft. En dan zie je gelukkig ook dat het soms snel kan gaan met het zoeken naar nieuwe oplossingen. In een paar jaar tijd staat er bijvoorbeeld al een hele serie kandidaten klaar van nuttige, antagonistische schimmels die kunnen helpen om vruchtboomkanker aan te pakken. WUR is daar mee bezig. Daar hopen we snel praktijkervaring mee te kunnen opdoen.''
In de kleine ULO-celletjes liggen monsters van rassen, die bij verschillende temperatuurregimes worden bewaard.
De oogst van 'Randwijk' wordt naar Geldermalsen gebracht om daar het product goed te kunnen volgen en beoordelen. Dat gebeurt ook met de oogst van de proeven in de eigen proeftuin of van andere locaties. Want wat er na de oogst gebeurt, is voor de afzetcoöperatie minstens zo belangrijk als tijdens de teelt. Speciale aandacht is er voor de nieuwe rassen, die FruitMasters samen met Europese partners ontwikkelt. Gemiddeld genomen liggen er zo’n veertig rassen in beproeving, vertelt Wakker, nadat er al een uitvoerige voorselectie heeft plaatsgevonden. ,,Vervolgens gaan we er hier mee aan de slag en bekijken we hoe ze presteren in de teelt, in de bewaring en in het schap. En uiteindelijk hoop je dan dat daar weer een nieuw clubras tussen zit, waar telers goed mee uit de voeten kunnen en dat aansluit bij de wensen van de consument.''
In een van de bewaarruimtes van FruitMasters laat Wakker zien op welke manier de bewaarproeven in zijn werk gaan. Hij trekt een celdeur open, waarachter allemaal kleine mini-bewaringen schuil gaan. Alsof je een wasserette binnenstapt. In de kleine ULO-celletjes liggen monsters van rassen, die bij verschillende temperatuurregimes worden bewaard. Het aantal tests wordt eerder meer dan minder, want het belang van de clubrassen neem toe. Bovendien gaat de veredeling sneller, omdat met behulp van moderne technieken veelbelovende rassen eerder komen bovendrijven. ,,Toch wil je nooit te hard van stapel lopen met een ras, want we kunnen ons geen misstappen veroorloven. Alles moet van teelt tot schap kloppen.''