'Neem gewoon het zekere voor het onzekere'

Jakob Bartelds, akkerbouwer in Tweede Exloërmond (Dr.) en voorzitter LTO Noord

Hoe groot is het probleem van bladziekten in jullie regio?

,,Hier in de Veenkoloniën worden veel bieten verbouwd. Ik schat het aandeel in het bouwplan op 20 tot 25 procent. Daardoor is de druk van bladschimmels behoorlijk groot. De laatste jaren is de ziektedruk flink toegenomen en moeten we meer doen om het bladapparaat gezond te houden. Een jaar of zeven, acht geleden spoten we meestal maar één keer tegen bladschimmels, de laatste jaren is dat minimaal twee keer en bij latere levering vaak drie keer.''

In hoeverre is het spuitmoment tegen bladschimmels naar voren geschoven?

,,De laatste jaren worden de eerste waarschuwingen tegen bladschimmels hier vaak al in de eerste helft van juli afgegeven. Een jaar of zeven, acht geleden was dat meestal pas ergens in augustus. We zijn dus in een paar jaar tijd zeker twee weken naar voren geschoven met de eerste bespuiting.''

In hoeverre wringt die vroegere bespuiting tegen bladschimmels met het verwijderen van schieters? Of anders gezegd: lopen telers nog veel door het gewas nadat er gespoten is?

,,Dat vind ik in algemene zin best lastig te zeggen. Ik zie in dit gebied namelijk geen vast patroon voor dit karwei. Sommigen verwijderen schieters met de hand, sommigen doen het machinaal en er zijn er ook die ze gewoon laten staan. Op ons eigen bedrijf ruimen we de schieters – en ook de grote onkruiden – zoveel mogelijk handmatig op. Omdat we meer dan 100 hectare bieten verbouwen huren we voor dit karwei meestal wat scholieren of uitzendkrachten in. Deels lopen die vóór de eerste bespuiting door het gewas, maar deels ook erna. Dat kan helaas niet anders.''

Veertien dagen uit het gewas blijven na een bespuiting lukt bij jullie dus niet altijd?

,,Nee, niet altijd. Maar als zo'n werkploeg enkele dagen na het spuiten het gewas ingaat, letten we erop dat ze een lange broek of regenbroek aanhebben. Daarmee voorkomen we in ieder geval dat mensen onnodig blootstaan aan gewasbeschermingsmiddelen.''

U neemt persoonlijk bescherming duidelijk serieus...

,,Ja. Zelfs als de mogelijke gezondheidseffecten verwaarloosbaar klein zijn, heb je als werkgever een verantwoordelijkheid naar je werknemers. Daar mag je niet mee marchanderen. Deze boodschap geldt wat mij betreft ook voor collega-bietentelers die zélf hun schieters uit hun percelen halen: neem gewoon het zekere voor het onzekere en houd de huid bedekt als je kort na een bespuiting door het gewas loopt.''