,,Nu voorsorteren op toekomst met minder chemie"
,,Het pakket aan chemische middelen voor de bollenteelt zal de komende jaren flink gaan krimpen. Daarom móeten we nu aan de slag met alternatieven - óók als de resultaten daarvan minder helder en tastbaar zijn dan we gewend zijn.’’ Dat zegt Ron van Lierop van het gelijknamige bloembollenbedrijf in Anna Paulowna. Naast meer aandacht voor bodem en (groen)bemesting, heeft het bedrijf ook steeds meer oog voor de inzet van groene/biologische middelen. De belangrijkste vertegenwoordiger in dit segment is Serenade. Van Lierop past het sinds 2022 op proefschaal toe als grondbehandeling voor tulpen en in een aantal bijzondere bolgewassen. ,,In kleine soorten als Ornithogalum (knikkende vogelmelk, red.) zien we duidelijk dikkere en gezondere bollen en ook in tulpen hebben we er een goed gevoel bij. De komende jaren gaan we er dus zeker mee verder."
Ron van Lierop heeft samen met zijn broer Peter en neven William en Arjan een bloembollenkwekerij (W. van Lierop & Zn. B.V.) in Anna Paulowna (N-H). Op een areaal van ca. 250 hectare worden lelies (100 ha), tulpen (60 ha), alliums (40 ha), narcissen (20 ha) en enkele tientallen bijzondere soorten geteeld (samen ca. 30 ha). Het bedrijf heeft 22 medewerkers in vaste dienst.
,,Het was een seizoen waarin vrijwel niets normaal is verlopen. We zijn nat begonnen en dat is zo gebleven, bijna tot aan de oogst toe’’, zegt Ron van Lierop wanneer hij half juli terugblikt op het afgelopen tulpenseizoen. Door de extreem natte herfst was het bedrijf pas een week voor Kerst klaar met planten, terwijl de bollen er normaal gesproken altijd begin december in zitten. Ook in het nieuwe jaar bleef het maar regenen, waardoor het lastig was om alle werk op het land uit te voeren. ,,Het was bijna alleen maar werken tussen de buien door’’, zo weet Van Lierop nog goed.
75 millimeter op één dag
Een flinke domper was er eind mei, toen er op één dag meer dan 75 millimeter water viel met daarna ook nog eens een fikse hagelbui. ,,Dat heeft voor de nodige verstikking gezorgd en op meerdere percelen ook voor serieuze schade. Verder is het na de bloei gewoon te koud geweest en hebben we de zon veel te weinig gezien. Daardoor is het aantal leverbare bollen toch wel wat minder dan normaal.’’
Hoewel de opbrengst gemiddeld genomen wat tegenvalt, lijkt de kwaliteit van de bollen juist opvallend goed. ,,Dat is dan weer een pluspunt van het vochtige weer: de bollen hebben redelijk gestaag door kunnen groeien. Dat zien we ook aan de huid; die ziet er bovengemiddeld goed uit. Bovendien is de zuurdruk dit seizoen binnen de perken gebleven en ook de viruspercentages lijken lager uit te pakken dan afgelopen jaar. Dat is deels te danken aan het koele weer, waardoor we relatief lang hebben kunnen selecteren. De uitgangspositie voor komend jaar lijkt daardoor best gunstig’’, aldus de bollenkweker.
De kwaliteit is goed, maar de opbrengsten vallen dit seizoen wat tegen. ,,Er zijn gewoon te weinig twaalven’’, aldus Van Lierop. Door de matige groei zit een deel van bollen nog in de oude huid.
Oogstzekerheid staat voorop
Wanneer de bestrijding van ziekten en plagen aan de orde komt, benadrukt Van Lierop dat oogstzekerheid te allen tijde voorop staat. ,,We dompelen daarom altijd met een compleet bad en doen daar - voor wat betreft de benodigde middelen - ook geen concessies aan. De start van de teelt moet gewoon goed zijn’’, aldus de bollenkweker. Tegelijkertijd is het bedrijf ook bewust bezig om de teelt te ‘vergroenen’ en te verduurzamen. Dat vertaalt zich onder andere in meer aandacht voor de bodem en de (groen)bemesting. ,,De afgelopen jaren hebben we veel geëxperimenteerd met groenbemestermengsels en daar plukken we nu steeds meer de vruchten van. We merken met ploegen dat de structuur beter is geworden en we zien ook dat het bodemleven opleeft. Linksom of rechtsom komt dat de bollenteelt ten goede.’’
Ook benoemt Van Lierop graag de deelname aan Fieldlab Bol, een project waarin dertien bollenkwekers en een aantal (teelt)specialisten samen onderzoeken hoe ze de teelt verder kunnen verduurzamen en minder afhankelijk kunnen worden van chemie. ,,Vooral het uitwisselen van ervaringen en de openheid tussen de bedrijven vind ik erg waardevol. Welke vernieuwingen werken écht in de praktijk? En hoever kun of durf je te gaan met zo’n maatregel? Dat soort informatie is voor ons goud waard om verder te kunnen verduurzamen en alvast voor te sorteren op een toekomst met minder chemie.’’
Serenade als grondbehandeling
Een ‘groene’ maatregel waar het bedrijf sinds 2022 mee werkt is een grondbehandeling met Serenade tijdens het planten. ,,Doel van deze toepassing is om de wortelontwikkeling van de bollen te stimuleren, waardoor het gewas beter voedingselementen kan opnemen. Dit moet niet alleen zorgen voor een sterker en vitaler gewas, maar ook bijdragen aan de bestrijding van Fusarium’’, zo legt Van Lierop uit De bollenkweker geeft aan dat het vooralsnog lastig is om ‘harde resultaten’ aan het biologische middel te koppelen. ,,Afgelopen jaar zagen we dat het calciumgehalte in de bol significant hoger lag bij toepassing van Serenade. Calcium maakt de bol sterker, dus dat kun je zeker als gunstig zien. Verder is het vooral een kwestie van zien, ervaren en vergelijken. In kleinere teelten
zoals ornithogalum (knikkende vogelmelk, red.) zien we duidelijk dikkere en gezondere bollen bij gebruik van Serenade en ook in muscari merken we een duidelijk effect op Fusarium.
Die resultaten zijn voor ons reden genoeg om er ook in tulpen mee door te gaan. Het gevoel bij Serenade is hoe dan ook goed’’, zo besluit de bollenkweker.