,,De vuurbestrijding in tulpen heeft dit jaar nauwelijks voor problemen gezorgd. Op een enkel spettertje na hebben we dit jaar geen aantastingen gezien'', zegt teeltspecialist Bram Mulder van Agrifirm-GMN. Volgens hem hebben telers zich – ondanks de (zeer) lage ziektedruk – toch vrij strak aan het vuurschema gehouden. ,,De risico's zijn gewoon te groot om er zomaar een paar bespuitingen tussenuit te laten.''
Bram Mulder is teeltspecialist bij Agrifirm-GMN.
Een seizoen van extremen, waarin eerst de regen en daarna de droogte een flinke wissel hebben getrokken op de teelt. Met deze woorden vat Bram Mulder het tulpenseizoen 2019/2020 samen. ,,Je zou zeggen dat dit zijn weerslag op de opbrengst en kwaliteit zou moeten hebben. Maar dat lijkt vooralsnog mee te vallen. Op de kleigronden is er doorgaans een maatje minder gerooid, maar op de zandgronden lijken de opbrengsten gemiddeld tot goed'', zo blikt de teeltspecialist met enige voorzichtigheid terug. Ook in zijn eigen werkgebied – de Duin- en Bollenstreek – lijkt de oogst niet verkeerd. ,,De grond is hier nog enigszins opdrachtig, waardoor de tulpen het tijdens de droogte wat langer vol konden houden. Dat zien we terug in de kwaliteit en de opbrengst; die zijn beide op een goed niveau.''
In hoeverre zuur een rol gaat spelen, durft de teeltspecialist nog niet te zeggen. ,,In de oogstperiode hebben we wat regen gehad. Dat zou misschien tot zuur kunnen leiden. En met het zeer warme weer in de eerste helft van augustus hebben de bollen het moeilijk gehad in de bewaring. Ik verwacht dat zich her en der wel wat ethyleen heeft opgehoopt. We zullen zien hoe dit uitpakt.''
In hoeverre zuur een rol gaat spelen, durft de teeltspecialist nog niet te zeggen. ,,In de oogstperiode hebben we wat regen gehad. Dat zou misschien tot zuur kunnen leiden. En met het zeer warme weer in de eerste helft van augustus hebben de bollen het moeilijk gehad in de bewaring. Ik verwacht dat zich her en der wel wat ethyleen heeft opgehoopt. We zullen zien hoe dit uitpakt.''
Lage ziektedruk
Voor wat betreft ziekten en plagen was voorjaar 2020 een tamelijk eenvoudig jaar. ,,De vuurdruk is tot aan de oogst zeer laag geweest. Slechts op een enkel perceel hebben we een paar spetters gezien. Maar dat was het dan ook wel'', vertelt Mulder. Toch merkt hij dat de spuitschema's behoorlijk strak zijn aangehouden en dat er hooguit een of twee bespuitingen tussenuit zijn gehaald. ,,Schema's oprekken is hoe dan ook een risico; daarin kun je je als teler niet zo heel veel permitteren.''
Gevraagd naar de belangrijkste actualiteit in de vuurbestrijding noemt hij het (mogelijke) verbod op mancozeb. ,,De EU moet er weliswaar nog over beslissen, maar de kans is reëel dat we volgend jaar of het jaar erop niet meer kunnen beschikken over mancozeb. Daarmee gaat een goed en goedkoop basismiddel voor de vuurbestrijding verloren'', vindt Mulder. Hij haalt daarbij ook nog even de voedende waarde van mangaan in mancozeb aan: ,,Dat gemis zullen we straks via aanvullende meststoffen op moeten vangen.''
Hoewel hij een verbod op mancozeb zeker een aderlating vindt voor de sector, verwacht hij geen problemen bij de vuurbestrijding in de komende jaren. ,,We hebben dan nog steeds een pakket middelen waar we goed mee uit de voeten kunnen. Alleen zullen we wat moeten schuiven met de beschikbare middelen.'' Mulder vertelt dat in zijn werkgebied – de Duin- en Bollenstreek – mancozeb al sinds de jaren '80 verboden is vanwege drinkwaterwinning. ,,En ook daar redden de telers zich goed met middelen als Rudis, Luna Sensation, Folicur, Collis® en Firebocker/Bombero®.''
Groene middelen
Hoewel de schimmelbestrijding in bloembollen nog lang niet zonder chemie kan, maakt Mulder zich graag sterk voor de inzet van groene middelen. Binnen het bloembollenteam van Agrifirm-GMN houdt hij zich al een paar jaar – eerst als stage, nu als werk – bezig met onderzoek en proeven op het gebied van geïntegreerde gewasbescherming. ,,Het is weerbarstige materie en voorlopig zullen we alle chemische middelen nog heel hard nodig hebben'', zo beseft Mulder. ,,Maar tegelijkertijd we zien ook steeds meer mogelijkheden voor groene middelen. Met een aantal van die middelen halen we in proeven meer kilo's op de wal, rooien we meer twaalven en blijft de ziektedruk significant lager. Er is dus ook echt wat te hálen met groene middelen. Bovendien zullen we als sector gewoon móeten vergroenen. Ik zie er daarom een mooie uitdaging in om groene middelen – langzaam maar zeker – in de bestaande spuitschema's te implementeren.''
Om de vergroening versneld door te kunnen zetten is openheid, samenwerking en doorzettingsvermogen belangrijk, zo stelt Mulder. ,,Met veel groene middelen zitten we nog in de verkennende fase. Dat maakt de uitkomsten van de proeven soms zeer ongewis. Soms moeten de verwachtingen flink worden bijgesteld. Of nog vervelender: claims worden niet waargemaakt. Dat is soms een bittere pil voor de betreffende fabrikant, maar het kan ook tot een actieve zoektocht naar een alternatieve inzet leiden. Een mooi voorbeeld hiervan is het middel Serenade. Aanvankelijk hebben we samen met Bayer vooral gekeken naar de mogelijkheden als aanvulling op de vuurbestrijding, maar gaandeweg kwamen we erachter dat er veel meer kansen waren voor Serenade bij grondtoepassing en boldompeling. Nu zie je dat steeds meer telers één chemisch middel uit het bad omruilen voor Serenade. Hier heeft het doorzetten en door zoeken dus ook echt geloond.''
Collis® is een geregistreerd handelsmerk van BASF
Fireblocker® en Bombero® zijn geregistreerde handelsmerken van Certis Europe