Professor Wannes Keulemans: ,,Fosetyl aluminium heeft een positief effect op de bloemknoppen en de bloemkwaliteit.''
Hij is inmiddels anderhalf jaar met emeritaat, maar professor Wannes Keulemans is nog steeds twee dagen per week op de Universiteit van Leuven te vinden. ,,Ik heb mijn hele leven in het fruitteeltonderzoek gewerkt; dat laat je niet zomaar even los. Gelukkig ben ik hier nog steeds welkom, al kan ik niet meer in alle computersystemen'', zegt hij op zijn kantoor in gebouw 42, de basislocatie van de Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen.
De afgelopen 20 jaar hield Keulemans zich intensief bezig met fundamenteel (veelal genetisch) onderzoek in de fruitteelt. Eén van die onderzoeken betrof het effect van de werkzame stof fosetyl aluminium (FEA) op de bloemknopkwaliteit van appel en peer. De hoogleraar vertelt dat dit onderzoek al in de jaren '90 is gestart. ,,Bayer introduceerde toen het middel Aliette in de fruitteelt. Behalve de gekende fungicide werking, werd er in proeven ook positieve effecten van de werkzame stof fosetyl aluminium op de bloemknoppen gesignaleerd. Om meer inzicht te krijgen in welke processen hierbij een rol spelen, is aan ons gevraagd dit verder te onderzoeken'', zo blikt hij terug. Vanwege de recente toelating van Luna Care – dat naast fluopyram ook fosetyl aluminium bevat – is het onderzoek nu weer actueel geworden en heeft Keulemans de resultaten van destijds weer wat opgefrist.
Positieve effecten
In een korte 'biologieles' laat hij eerst zien dat goed ontwikkelde bloemknoppen meer bevruchtingskansen, meer zaden, een hogere vruchtzetting en – uiteindelijk – een betere productie en vruchtkwaliteit geven. ,,Het is dus alleszins lonend om de kwaliteit van de bloemknoppen waar mogelijk op te schroeven'', vindt de hoogleraar.
Een van de manieren om de kwaliteit van de bloemknoppen te verbeteren is de inzet van fosetyl aluminium. Keulemans haalt daarvoor diverse onderzoeksresultaten aan, waaruit blijkt dat deze werkzame stof meerdere processen in gang zet en daardoor een positief effect heeft op het aantal bloemknoppen en de bloemkwaliteit. ,,Bij Conference zagen we bijvoorbeeld dat de inzet van fosetyl aluminium minder dode knoppen opleverde. Ook ontdekten we dat fosetyl aluminium effect heeft op het aantal cellen in de bloembodem, die later uitgroeit tot vrucht. Gemiddeld ontwikkelden zich meer cellen met een wat kleinere omvang, hetgeen een gunstige invloed kan hebben op de bewaarbaarheid van de vruchten.''
Ook in Jonagold liet de inzet van fosetyl aluminium een aantal bijzondere effecten zien, zoals een langere bevruchtingsperiode van de zaadknoppen, een iets lagere vorstgevoeligheid en wederom meer en ook wat grotere cellen. In Elstar werd een betere pollenkieming vastgesteld, waardoor er betere bevruchtingskansen zijn in het voorjaar.
Meerwaarde
In veel gevallen leiden deze 'FEA-effecten' tot een hogere productie, zo stelt Keulemans. En ook de vruchtkwaliteit lijkt met de inzet van fosetyl aluminium te verbeteren, al is dit wat hem betreft nog onvoldoende onderzocht om het als hard bewijs naar voren te schuiven.
Hij benadrukt echter ook dat de werking van fosetyl aluminium wisselvallig kan zijn en dat de positieve effecten doorgaans wat minder groot zijn in normale, groeizame jaren. ,,De pluspunten van Fosetyl aluminium komen vooral naar voren bij beperkende of stressvolle groeiomstandigheden, zoals bij een late start van de bloemknopvorming, bij langdurige hitte of droogte of bij beurtjaren. Vooral in suboptimale jaren biedt fosetyl aluminium een duidelijke meerwaarde.''
Tot slot benadrukt de hoogleraar dat de geschetste effecten van fosetyl aluminium in het juist perspectief moeten worden geplaatst en dat het middel Luna Care in eerste plaats toch vooral een fungicide is met een prima werking tegen schurft en andere belangrijke schimmelziekten. ,,De positieve effecten op bloemknoppen en bloemkwaliteit krijg je er bij dit middel gratis bij. En dat is hoe dan ook een mooi pluspunt.''