Wat is hét grote thema in de kleinfruitteelt? Frank van den Broek hoeft daar niet lang over na te denken. ,,De beperkingen binnen de gewasbescherming'',  egt hij resoluut. ,,En dan bedoel ik niet alleen het wegvallen van middelen, maar ook de steeds ingewikkeldere regelgeving daaromheen. Er zijn ondertussen zoveel voorwaarden en uitzonderingen, dat je echt een specialist nodig hebt om daarin geen fouten te maken. En dan veranderen de regels soms óók nog eens binnen het seizoen; dat maakt de puzzel nóg weer ingewikkelder.'' Van den Broek vertelt het enigszins gelaten. Hij is inmiddels gewend aan de 'Calimero-positie' die kleinfruit inneemt als het gaat om de beschikbaarheid en inzetbaarheid van gewasbeschermingsmiddelen. Tegelijkertijd koestert hij de middelen die er nog wél zijn en de enkeling die erbij komt. ,,Want laat dat vooral duidelijk zijn; elk middel dat bruikbaar is in kleinfruit is heel erg welkom. En hoe breder de inzetbaarheid daarvan is, hoe fijner we het vinden!'' Vlamings-adviseur Heino van Doornspeek - die ook bij het gesprek aanwezig is - beaamt de woorden van Van den Broek volmondig. ,,Het is inderdaad erg passen en meten om een effectief spuitschema samen te stellen. Ook ik weet niet altijd meer uit het hoofd hoe vaak een middel per seizoen ingezet mag worden en welke restricties eraan zitten. Niettemin is elk middel, zowel chemisch als groen, erg welkom in kleinfruit. Want de spoeling is gewoon dun, met name in de bedekte teelten.''

Om die reden zijn Van den Broek en Van Doornspeek dan ook erg content met het middel Serenade, dat nu voor het derde seizoen gaat meedraaien in kleinfruit. Groot pluspunt vinden ze dat het middel een brede werking heeft op schimmels, waaronder Botrytis en meeldauw, en bovendien breed inzetbaar is in bes, braam en framboos, zowel onbedekt als bedekt. Daarnaast is het erg prettig dat er nauwelijks beperkingen zitten aan het middel, dat het geen residu achterlaat op het product en dat er geen veiligheidstermijn voor geldt.

,,Door deze eigenschappen is Serenade heel goed inpasbaar in spuitschema's en matcht het ook nog eens goed met chemische middelen. In feite kun je met chemie het voorwerk doen en maak je het met Serenade in  de laatste weken voor de oogst perfect af'', aldus Van Doornspeek. Van de Broek vertelt dat Serenade ondertussen in al z'n teelten een vaste plek heeft verworven in het spuitschema. ,,Aanvankelijk had ik best wat bedenkingen bij zo'n groen middel'', bekent de teler, ,,maar nadat ik wat proefresultaten met het middel in rode bes had gezien, was ik toch vrij snel om. Uit al die proeven bleek gewoon dat Serenade prima werkt.''

De afgelopen jaren is Serenade in rode bessen telkens tussen einde bloei en begin roodkleuring inzet, meestal drie of vier keer. ,,Daarmee kunnen we niet alleen alle belangrijke schimmels, waaronder Botrytis en meeldauw, goed de baas blijven, maar ook het aantal werkzame stoffen binnen de perken houden.'' Ook in braam en framboos heeft Serenade inmiddels een vaste plek, met name tegen Botrytis. ,,In deze twee teelten lopen alle groeistadia door elkaar heen en verloopt de oogst over een lange periode. Serenade past heel mooi in die oogstperiode omdat het geen wachttijd kent'', aldus Van den Broek. Van Doornspeek vult aan dat Serenade vooral in de bedekte teelten zo goed als onmisbaar is omdat daarin amper fungiciden voorhanden zijn. ,,Er komen steeds meer telers die kleinfruit in kassen telen om hun klanten zo optimaal mogelijk te kunnen bedienen. Juist voor die categorie teler is een breed toepasbaar middel als Serenade een zeer welkome aanvulling.''

,,Door de komst van Serenade hebben we een mooie mogelijkheid gekregen om de bacterieziekte Pseudomonas aan te pakken. Het heeft weliswaar een nevenwerking, maar het helpt wel om infecties binnen de perken te houden.'' Dat zegt Jorg Verkuijlen in Heeswijk-Dinther. Hij teelt overkapt zo'n 8 hectare kersen met als eindbestemming Albert Heijn. De kersenteler legt uit dat Pseudomonas vooral bij nat en koel weer tijdens de bloei een groot gevaar vormt voor de bomen. ,,Een paar jaar geleden is er op die manier een flinke infectie in de boomgaard geslopen; die vinden we nu nog steeds terug.'' Sindsdien probeert Verkuijlen de bomen met bladvoeding op te peppen en met de overkapping het gewas tijdens de bloei zo droog mogelijk te houden. Afgelopen seizoen zijn daar voor het eerst ook drie toepassingen met Serenade bijgekomen. Deze zijn in de bloei tussen de wekelijkse (chemische) bespuitingen tegen Monilia uitgevoerd. Hoewel Verkuijlen het lastig vindt om nu al conclusies te trekken over de werking van Serenade, ziet hij wel dat de bomen net iets frisser zijn geworden. ,,Wat dat betreft heeft Serenade zijn werk echt wel gedaan.'' Komend seizoen zet hij de ingezette lijn met Serenade dan ook verder door, ,,want ik verwacht dat het positieve effect elk jaar weer wat groter wordt.''

Serenade is een fungicide gebaseerd op de van nature in de bodem voorkomende bacteriestam Bacillus subtilis QST 713. Het heeft niet alleen een brede werking tegen schimmels, maar ook een direct bio-stimulerend effect op de plant. Door gebruik van Serenade kunnen residugehaltes en het aantal residuen bij de oogst flink gereduceerd worden.

Serenade is een breedwerkend bedekkingsfungicide ter bestrijding van diverse soorten schimmels in de fruitteelt, zoals Botrytis, echte meeldauw en Monilia. Het middel kan het beste preventief worden ingezet. Dus spuiten voordat de schimmels aanwezig zijn - of nadat deze eerst door curatieve middelen zijn bestreden. De werkingsduur van Serenade is in snel groeiende gewassen rond de 7 tot 10 dagen.

Serenade is effectief bij een dosering tussen de 5 en 8 liter per hectare. In verticaal geteelde gewassen - of gewassen met veel bladmassa - kan het beste een dosering van 5 tot 8 liter per hectare worden aangehouden. In horizontaal geteelde gewassen is 5 liter per hectare voldoende.

Serenade heeft een uitvloeier nodig (bijvoorbeeld Silwet® Gold) om een goede bedekking te realiseren. Onderzoek heeft laten zien dat de werking hierdoor significant wordt verbeterd. Serenade kan zowel solo als in combinatie met andere fungiciden worden ingezet.

Serenade heeft een wachttijd van nul dagen. Het middel kan daarom tot op de dag van de oogst worden ingezet. Verder vereist Serenade geen driftreducerende maatregelen, heeft het geen effect op nuttige insecten en bestuivers en is het niet resistentiegevoelig. Het middel past daardoor optimaal in een geïntegreerde teelt.

• In pitfruit: Serenade inzetten ter bestrijding van schurft, bacterievuur en bewaarziekten. Dosering: 5-8 l/ha
• In steenfruit: Serenade rond de bloei in afwisseling met chemische fungiciden toepassen, en daarnaast kort voor de pluk inzetten om vruchtrot te voorkomen. Dosering: 5-8 l/ha.
• In aardbeien, frambozen en bramen: starten met een chemische bestrijding van meeldauw en vruchtrotschimmels, om daarna de laatste bespuitingen voor de oogst of de bespuitingen tussen de plukken door uit te voeren met Serenade. Ook in de teelt van druiven kunnen de laatste bespuitingen worden vervangen door Serenade. Dosering: 5 l/ha.
• In bessen: met name gedurende de zomermaanden Serenade toepassen ter vervanging van captan. Dosering: 5 l/ha.

Het resultaat met een schema waarin Serenade een deel van de chemie vervangt is vergelijkbaar met een geheel chemisch schema, maar de residugehaltes en het aantal residuen bij de oogst kunnen met Serenade flink gereduceerd worden. Daarnaast kan door vervanging van chemie in het schema de totale milieubelasting verminderd worden!