Jan Hendrickx teelt twee hectare komkommer onder glas in Breda. Hij heeft een traditioneel bedrijf, met drie teelten per jaar. Hij begint in januari met het ras Proloog. „Dit is een goed ras voor de eerste teelt en het is resistent tegen meeldauw'', zegt hij. „Maar Proloog is niet geschikt voor de tweede en derde teelt, omdat het ras dan gevoeliger is voor andere ziekten en de productie tegenvalt. Ook bij andere meeldauwresistente rassen zijn de productie en kwaliteit vaak wat minder of is het vruchtgewicht wat aan de lage kant. De retail wil een komkommer van goede kwaliteit, die lang houdbaar is.'' Voor de tweede en derde teelt gebruikt Hendrickx het ras Roxanne. Dat ras bevalt hem goed wat productie en kwaliteit betreft, maar het is wel meeldauwgevoelig. Volgens de teler moet er op de juiste manier met gewasbeschermingsmiddelen tegen meeldauw worden omgegaan, vanwege het gevaar voor resistentie. „Er zijn wel nieuwe middelen beschikbaar, maar die zijn beperkt inzetbaar. Neem Luna Privilege; dat is een goed middel tegen meeldauw, maar je mag het maar twee keer per jaar gebruiken.''

Hendrickx ging vorig jaar over een andere aanpak van gewasbescherming nadenken. De tweede teelt verliep niet zoals hij wilde, de teler had veel last van meeldauw en Mycosphaerella in het gewas. „Ik had al een keer Luna Privilege gebruikt, hoewel ik daar liever mee had gewacht, omdat het beperkt inzetbaar is'', zegt hij. „Ik heb toen bewust gekozen om een aantal keren met het groene middel Serenade te spuiten, afgewisseld met Rocket®. Dat beviel zo goed, dat ik bij derde teelt direct met een afwisseling van Serenade en Rocket ben begonnen.'' De derde teelt was een eyeopener voor de Brabander. „Normaal gesproken begin je in een nieuwe teelt met een chemische gewasbescherming, zeker als er al een aantasting is geweest.

De sporen blijven in de kas aanwezig, er moet iedere week worden gespoten'', legt hij uit. „Nu voerden we een standaardbestrijding met een groen middel uit en dat werkte heel goed. Dat was een verrassing voor mij. Ik ben ooit naar een bijeenkomst over Serenade geweest, toen het middel net op de markt was. Ik vond de presentatie interessant, maar was ook wat sceptisch. Inmiddels ben ik ervan overtuigd dat we met Serenade de ziektedruk in het gewas op een lager niveau kunnen brengen.'' De komkommerteler heeft Serenade inmiddels ingezet in de tweede teelt van dit jaar. De combinatie met chemie blijft echter nodig, Hendrickx verwacht niet dat hij de schimmelbestrijding met alleen groene gewasbescherming gaat redden. Voorwaarde voor een goed resultaat is dat het middel preventief wordt gebruikt - twaalf bespuitingen per teelt - en netjes over het blad wordt verdeeld, met een uitvloeier erbij, zegt hij. „De schimmeldruk is op dit moment laag. Het is lastig te zeggen waar e n schimmel opeens vandaan komt. Soms krijg je die van een plantenkweker mee, maar de druk kan ook door het weer toenemen. Als de schimmel eenmaal toeslaat, kan het snel gaan. Je moet er bovenop zitten.''

Jan Hendrickx vertelt dat hij de laatste tijd bewuster over gewasbescherming nadenkt. „Dat boeit mij meer dan ik had verwacht. Ik ben nu aan het bekijken hoe ik op een gangbare maar duurzame manier komkommers kan telen. Ik merk steeds vaker dat consumenten willen dat telers duurzaam met hun producten omgaan. Die kant moeten wij als producenten ook op.'' De teler is nu ook bezig om de plantweerbaarheid te vergroten, door bacteriën en mineralen via het druppelwater aan het gewas mee te      geven. „Zodra je met de teelt begint, moet je ervoor zorgen dat de plant zich goed kan ontwikkelen en zich beter kan beschermen tegen ziekten en plagen. Dat kan bijvoorbeeld door het bodemleven te stimuleren. Dat vraagt van de teler een andere manier van denken. De plant heeft in de natuur een andere biologie tot zijn beschikking dan in de kas, maar als je goed naar de natuur kijkt, kun je daar veel van leren.''

Omdat Hendrickx het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen probeert te beperken, heeft hij geen problemen om aan de huidige MRL-eisen van de retail te voldoen. Hij sluit niet uit dat die eisen in de toekomst nog strenger worden. „Dat zijn ontwikkelingen waar we als telers mee te maken krijgen. Ik wil daar nu alvast op voorsorteren, door bewuster over het middelgebruik na te denken.'' De komkommerteler realiseert zich dat het niet mogelijk is om de chemische middelen van de ene op andere dag in de ijskast te zetten. Het is zoeken naar de juiste balans, zegt hij. „Het blijft een kas met komkommers, je moet er wel je geld mee verdienen. Je kunt geen risico’s nemen. Het mooiste zou zijn dat je alleen chemische middelen hoeft te gebruiken om te corrigeren. Ik denk dat hier een uitdaging ligt voor  de fabrikanten van gewasbeschermingsmiddelen. Telers zijn afhankelijk van de producten die zij op de markt zetten. Je ziet wel dat fabrikanten steeds meer op zoek gaan naar groene middelen. Dat is een positieve ontwikkeling.''

Rocket® is een geregistreerd handelsmerk van Certis Europe.