'Een overwegend teleurstellend, maar ook leerzaam seizoen.' Zo kijkt Crop Advisor en maïsspecialist Sander Uwland van Bayer terug op het eerste maïsteeltjaar met onderzaai op zand en löss. De droogte heeft grote invloed gehad op het resultaat van onderzaai - en ook op die van de onkruidbestrijding. ,,We zijn achteraf bekeken aan de voorzichtige kant geweest, waardoor lastige onkruiden als gladvingergras weer een tandje bij hebben kunnen zetten'', stelt Uwland. Voor komend seizoen schuift hij één brede spuitmix voor alle maïsteeltsystemen naar voren.
Om te beginnen: Hoe hebben maïstelers op zand- en lössgrond het afgelopen jaar de onderzaai in maïs ervaren?
,,2019 was bepaald niet het ideale jaar om met een volledig nieuw maïsteeltsysteem te starten. Vanwege de droogte is er behoorlijk veel mislukt, vooral bij de onderzaai van grassen. Met name op percelen waar het graszaad niet of niet goed ingewerkt is, viel de opkomst zwaar tegen. De techniek heeft daarbij zeker een rol gespeeld. Sommigen dachten dat het strooien van graszaad met een eenvoudige pendelstrooier of pneumatische strooier wel voldoende zou zijn. Maar van dat zaad is heel weinig tot niets opgekomen. Goed inwerken was absoluut noodzakelijk om na de maïsoogst een nog enigszins geslaagde grasmat te realiseren.
Bij gelijkzaai, waarbij het gras (meestal rietzwenk) gelijktijdig met de maïs gezaaid is, kwam het graszaad wel vlot boven, maar groeide het vaak weer over de maïs heen. Daar hebben loonwerkers vaak weer een aangepaste of zelfs extra bespuiting voor uit moeten voeren om het rietzwenk af te remmen. Al met al was 2019 dus vooral een jaar van tegenvallers en teleurstellingen, maar ook een leerschool voor komend seizoen.''
En de onkruidbestrijding in de verschillende teeltsystemen; hoe is die verlopen?
,,Ook daarin is lang niet alles even goed gegaan. Achteraf kun je zeggen dat velen net iets te voorzichtig zijn geweest met bodemherbiciden en specifieke grassenmiddelen. Vreemd is dat trouwens niet, want het was lastig in te schatten welke invloed de verschillende spuitmixen zouden hebben op de ondergezaaide grassen. Gevolg was wél dat we meer veronkruiding in maïs hebben gezien dan in andere jaren. Vooral gladvingergras, dat op veel plekken al zo'n groot probleem is, heeft er weer een tandje bij kunnen zetten.''
Gladvingergras
Herkennen telers en loonwerkers gladvingergras?
,,Dat is en blijft lastig... Vaak wordt er een adviseur bijgehaald om de aanwezige grassen goed te determineren. Meestal staat er dan ook al heel wat gladvingergras, omdat er in voorgaande jaren niet met de juiste spuitmix is gespoten... Dat is jammer, maar anderzijds ook een eye-opener: voor gladvingergras zul je de spuitmix écht moeten aanpassen.
Dé kenmerken van gladvingergras zijn het vliezige tongetje en een aantal snorhaartjes op het blad; dat hebben andere lastige grassen als hanenpoot en naaldaar niet (zie ook determinatieschema hieronder). Ik weet dat dit soort priegelwerk niet erg populair is bij boeren en loonwerkers, maar toch: het begint allemaal bij determineren.''
Hoe pak je de onkruidbestrijding komend seizoen het beste aan?
,,Heel belangrijk is om goed in kaart te krijgen hoe het onkruidbestand van de maïspercelen eruit ziet. Staat er veel gladvingergras? Dan zul je de onkruidbestrijding vooral dáár op af moeten stemmen. En dat betekent dat onderzaai eigenlijk geen optie meer is. Een effectieve bestrijding van gladvingergras heeft namelijk teveel effect op het ondergezaaide gras; die twee gaan gewoon niet goed samen. Het is dus een kwestie van kiezen, waarbij ik een goede bestrijding van gladvingergras (zie ook determinatieschema hieronder) toch echt voorop zou zetten. Wat mij betreft geldt dit ook voor maïspercelen die in bredere zin sterk veronkruid zijn; een goede onkruidbestrijding gaat vóór onderzaai van gras.''
Welke middelen passen bij de verschillende teeltsystemen?
,,Afgelopen seizoen zijn er veel verschillende spuitmixen ingezet voor de verschillende teeltsystemen. Voor veel loonwerkers is dit niet of nauwelijks werkbaar gebleken. En het levert bovendien de nodige verwarring op, waardoor er eerder fouten worden gemaakt. Voor komend seizoen adviseren wij daarom één spuitmix voor alle teeltsystemen met als basis 1,5 tot 2,25 l/ha Laudis, 0,5 l/ha Calaris®, 0,5 l/ha Kart® en een bodemherbicide. Daarmee pak je alle belangrijke onkruiden goed aan en houden de ondergezaaide grassen zich goed staande. Voorwaarde is wel dat er voorzichtig met bodemherbicide wordt omgesprongen, want dit kan soms tot schade leiden in de onderzaai. En zo nodig kan er – behalve bij gelijkzaai met rietzwenkgras – ook nog een specifiek grassenmiddel worden toegevoegd.
Is gladvingergras hét grote probleem, dan is – zoals eerder gezegd – onderzaaien geen optie en kan het beste vol ingezet worden op dit onkruid met een volle dosering van 2,25 l/ha Laudis. Om het maximale resultaat eruit te halen kan het beste vroeg – in het 2- tot 4-bladstadium van de maïs – worden gespoten. Bovendien heeft de maïs dan nauwelijks last van de bespuiting.''
Calaris® is een geregistreerd handelsmerk van Syngenta
Kart® is een geregistreerd handelsmerk van Corteva