Goede veldcontrole legt basis voor productieve percelen

Met een oppervlakte van 180 hectare behoort het familiebedrijf Martens in Tienray tot de grootste aspergeteeltbedrijven van Nederland. Om elk seizoen weer een goede opbrengst en kwaliteit te waarborgen, is de gewasbescherming strak geregeld. Samen met twee gespecialiseerde loonbedrijven en een teeltspecialist van toeleverancier Mertens wordt er in het seizoen voortdurend gemonitord op ziekten en plagen - en waar nodig - preventief ingegrepen. ,,Een strakke en sluitende veldcontrole is belangrijk om de velden gezond en productief te houden'', weet teeltman Peter Martens.

,,Kijk, dit is een van onze vroegste percelen. De afgelopen week hebben we hier al een keer gespoten tegen de aspergekever en volgende week gaat de eerste bespuiting tegen schimmels erop.'' Het is half juni en we lopen samen met Peter Martens door een manshoog aspergeveld, niet ver van de thuislocatie in Tienray. Hij neemt rustig de tijd voor uitleg over de aspergeteelt, ook al is er op dat moment nog dik 80 hectare van het areaal in productie. Even daarvoor - in de kantine - was het nog een komen en gaan van veelal Poolse en Roemeense medewerkers die allemaal zo hun vragen en wensen hebben. Martens staat ze allemaal te woord en blijft daarbij de rust zelve. ,,Ach, het loopt nu alweer af'', zegt hij er zelf over. ,,Vorige maand hadden we hier nog tussen de 250 en 300 medewerkers rondlopen. Dan ben je pas écht druk.'' Behalve voor alle personele zaken binnen het bedrijf, draagt Peter ook de verantwoordelijkheid voor de teelt. Het grootste deel van het veldwerk - waaronder het spuiten - besteedt hij uit aan twe gespecialiseerde loonbedrijven: gebroeders De Boer in Lottum en Hendrix & Smits in Castenray. ,,Eigenlijk heb ik het liever over een samenwerkingsverband'', zegt Martens, ,,want deze twee bedrijven kijken ook behoorlijk actief mee op onze percelen. Soms zien zij zaken in het gewas, die wij zelf niet zien. Hun extra ogen zijn daarom belangrijk voor ons.'' Voor wat betreft de gewasbeschermingsadviezen heeft het bedrijf al jaren goed contact met Peter Peeters van toeleverancier Mertens. ,,Alles wat we spuiten gebeurt in samenspraak met hem. Hij maakt de spuitschema's en we vertrouwen erop dat die goed zijn'', zegt Martens.

Peter Martens heeft samen met zijn broer Ron een aspergebedrijf in Tienray. Dit jaar beslaat het totale areaal ongeveer 180 hectare (150 ha wit, 30 ha groen). Van de witte asperges wordt 4 hectare onder glas geteeld, 50 hectare onder tunnels en een kleine 100 hectare in het open veld. Binnen het bedrijf houdt Peter zich vooral bezig met het 'buitenwerk' en het personeel - in het hoogseizoen zo'n 250 tot 300 mensen. Ron neemt met name de verwerking en de handel voor zijn rekening. De afzet vindt plaats via de veiling, groot- en kleinhandel, restaurants en via vier eigen winkels in Tienray, Apeldoorn, Arcen en Vierlingsbeek.

'Ziekten en plagen goed beheersbaar'

De laatste jaren zijn volgens de aspergeteler zonder noemenswaardige problemen met ziekten en plagen verlopen. De voor de teelt gevaarlijke aspergekever en aspergevlieg kunnen doorgaans goed onder controle worden gehouden, mits er op tijd preventief tegen wordt gespoten. ,,Dit jaar waren er al vroeg kevers en vliegen aanwezig. Door het droge en warme voorjaarsweer was de vermeerdering zodanig groot dat we bijna alle velden al vanaf begin mei hebben moeten spuiten. Ook de wat jongere en meer afgelegen percelen, die we in het begin vaak overslaan, hebben we meteen mee moeten pakken om schade te voorkomen.'' De belangrijkste schimmelziekten in asperges zijn Botrytis en roest, waarbij de eerste wat meer voorkomt op het zand en de tweede wat meer op löss/leemgrond. Omdat Martens hoofdzakelijk asperges op zandgrond teelt, vormt Botrytis doorgaans het grootste gevaar voor het bedrijf. De ziekte is echter goed beheersbaar met het huidige pakket aan fungiciden, mits er vanaf de bloei een sluitend spuitschema wordt gehanteerd. Martens vertelt dat de oudere velden doorgaans twee à drie keer preventief tegen Botrytis worden gespoten en de jongere percelen (die wat eerder loof vormen) vier à vijf keer.

,,Afhankelijk van het weer ligt de start meestal tussen half en eind juni. De komende weken zijn dus belangrijk om een goed begin te maken met de bestrijding van Botrytis.'' De laatste jaren heeft de ziekte overigens maar zelden schade van betekenis veroorzaakt op het bedrijf. ,,Incidenteel zien we na de bloeiwel eens wat grijze schimmel aan de randjes van een bloemkroontje. Maar zo'n lichte aantasting is met een goede middelenkeuze nog goed stop te zetten'', zo weet de aspergeteler, die nogmaals wijst op het belang van een goede veldcontrole vanaf de bloei. ,,Van half juni tot eind september doen we er alles aan om alle 60 tot 70 percelen met grote regelmaat te zien. Dat kost ons twee en een halve dag per week, maar dat loont absoluut de moeite. De laatste jaren steken we gemiddeld rond de 12 ton van een hectare, met uitschie ers naar 15 tot 17 ton. Dat zijn producties die je in mijn ogen alleen kunt halen met gezonde, ziektevrije gewassen'', zo besluit Martens.

Botrytis en roest nader bekeken

Peter Peeters is relatiebeheerder buitenteelten bij Mertens en adviseert het bedrijf Martens bij haar middelenkeuze in asperges. Vollegrondsgroenten Koerier vroeg hem kort naar de ziekteontwikkeling in asperges en de rol van Luna Sensation binnen de ziektebestrijding.

In asperges zijn Botrytis en roest de twee belangrijkste ziekten. Hoe zijn deze te herkennen en welke schade veroorzaken ze?

,,Een aantasting van Botrytis is vaak het eerst zichtbaar op afgestorven bloemetjes die in het gewas liggen. Roest - dat vaak pas later in het seizoen de kop opsteekt – is herkenbaar aan oranje/bruine ophopingen op loofdelen. In de praktijk komt Botrytis meer voor dan roest. Botrytis vermeerdert zich sneller en de haarden kunnen zich in hoog tempo uitbreiden bij gunstige - lees: vochtige - omstandigheden. Bovendien vindt de verspreiding plaats in een brede temperatuurrange. Zowel Botrytis als roest belemmeren de fotosynthese en dus suikeropbouw voor het komende seizoen.''

Welke rol speelt Luna Sensation bij de bestrijding van Botrytis en roest?

,,Luna Sensation is een wenselijke aanvulling in de teelt van asperges. De actieve stoffen - fluopyram en trifloxystrobine - komen het best tot hun recht in de preventieve fase. Luna Sensation wordt daardoor gepositioneerd in het begin van het spuitschema.''

Hoe zit het met het greeningeffect van Luna Sensation? Welk belang heeft dit voor de praktijk?

,,Het greeningeffect is visueel. Het gewas is optisch gezonder. Het gaat er ten slotte om dat de suikeropbouw maximaal is en dat de suikers in de voorraadwortels opgeslagen worden voor het nieuwe seizoen.''

+Colofon