De toon voor het gesprek is gezet: Fusarium is een 'veelkoppig monster' dat niet zomaar even met een paar middelen, handelingen of processen te bestrijden is. Het vergt een bedrijfsbrede aanpak waarbij een hygiënische en zoveel mogelijk een droge verwerking de belangrijke wapens zijn. Dat er meer actie op dit vlak nodig is, staat voor beide mannen vast. De afgelopen jaren heeft de schimmelziekte namelijk steeds meer terrein gewonnen. En met het extreme weer van het afgelopen seizoen lijkt dit opnieuw te gaan gebeuren. Vriend: ,,Het plantseizoen begon nog redelijk mooi, maar al gauw werd het steeds natter. Veel bollen stonden daardoor maar matig op de wortel. Vervolgens kregen we te maken met twee vorstperiodes, waarvan vooral de laatste een flinke tik heeft uitgedeeld aan de bollen. Daarna kregen we een periode van droogte met ook nog eens paar dagen extreem hoge temperaturen. De bodemtemperatuur liep daardoor flink op, wat - samen met het beregeningswater - een ideale voedingsbodem is voor Fusarium. Ik verwacht daarom dat het percentage uitval ook dit jaar weer niet mee zal vallen.''

Hoewel Vriend en De Boer geen kant-en-klare oplossingen voorhanden hebben, willen ze wel een aantal punten benoemen waarmee op vrijwel elk bedrijf winst te behalen is. De eerste is: lees het plantgoed zo goed mogelijk uit. ,,Door tijdgebrek gebeurt dat vaak veel te weinig'', weet Vriend, ,,En dat is jammer, want zo stop je toch elk jaar weer een paar kisten met bollen in de grond die er eigenlijk niet in moeten. Bovendien zorgen deze zieke bollen weer voor besmetting, waardoor je het probleem alleen maar groter maakt.'' De Boer geeft aan dat het uitlezen liefst zo kort mogelijk voor het planten moet gebeuren, maar dat dit logistiek en arbeidstechnisch vaak lastig is, zéker als het weer ertoe dwingt om de bollen vlot in de grond te krijgen. ,,Tóch zien we dat bedrijven die hier bewust tijd voor vrijmaken er duidelijk profijt van hebben. Dan zeg ik: bekijk in ieder geval of je - misschien met wat concessies op het gebied van efficiëntie - toch ergens een leesronde inbrengt. Elk uur dat je hieraan besteed is z'n geld dubbel en dwars waard.''
Een tweede punt waar winst te halen is, is na de oogst zo droog mogelijk werken. Ideaal is om de bollen helemaal droog in te schuren en vervolgens ook droog te houden. Maar in de praktijk worden de partijen nog minimaal één keer nat gemaakt door spoelen, stomen of andere manieren van bevochtiging. Bovendien loert bij deze bewerkingen het gevaar van wondjes, die samen met vocht een ideale invalspoort zijn voor Fusarium. ,,Hier ligt voor veel bedrijven een uitdaging'', stelt Vriend. ,,Zijn al die vochtige bewerkingen persé nodig? Kan het misschien minder lang? Of kan het ook op een droge manier? Vanuit de praktijk weten we dat je met droger werken - bijvoorbeeld door handmatig te pellen - enorme sprongen kunt maken voor wat betreft vermindering van Fusarium. Natuurlijk is zoiets heel ingrijpend op bedrijven die alsmaar groter worden, maar we moeten het er wel over hébben met elkaar. Het gaat erom dat we alle processen die Fusarium in de kaart spelen voortdurend kritisch tegen het licht houden.''

Voor wat betreft de boldompeling tegen (onder meer) Fusarium adviseren Vriend en De Boer om vooral een brede cocktail van middelen aan te houden. ,,Elk jaar voeren we samen met Proeftuin Zwaagdijk een brede dompelproef met een stuk of twaalf objecten uit. Hieruit komt steevast naar voren dat een brede cocktail met Merpan^®, Topsin® M ultra, Securo® Mirage® Elan en Rudis de beste en langste bescherming biedt tegen schimmels'', zo weet De Boer. Ook blijkt telkens weer dat sommige middelen uit dezelfde chemische groep - zoals Mirage Elan en Rudis - elkaar versterken in het bad. ,,Er moeten wat ons betreft dan ook goede redenen zijn een middel uit deze cocktail te halen.'' Hoewel boldompeling voorlopig de belangrijkste basis blijft tegen schimmels, krijgen ook maatregelen als UV-licht (Cleanlight) en de inzet van biostimulanten steeds meer voet aan de grond. Vriend vindt dit een goede ontwikkeling. ,,Nieuwe tools tegen Fusarium moeten we met beide handen aanpakken en uitproberen. Want wie zegt ons hoe lang we nog gebruik kunnen maken van chemische middelen? We zullen nu moeten werken aan goede alternatieven.'' De Boer benadrukt tenslotte dat 'welke cocktail of behandeling dan ook' de bollen nooit béter maakt dan ze zijn. ,,Daarom zijn de eerder genoemde hygiëne-maatregelen zo belangrijk; daar kun je de slag naar gezóndere bollen maken.'

Merpan en Mirage Elan zijn geregistreerde handelsmerken van ADAMA, Topsin M ultra is een geregistreerd handelsmerk van Certis Europe, Securo is een geregistreerd handelsmerk van BASF Agro.