Hoe groot is het phytophthora-probleem in de opkweek en vermeerdering van aardbeien eigenlijk? ,,Groot. En ik verwacht de problemen de komende jaren eerder groter dan kleiner zullen worden'', zegt Rob van den Oever. De adviseur is er duidelijk niet gerust op. Met name in de populaire, maar gevoelige rassen Sonata en Malling Centenary, ziet hij al jaren dat het moeilijk is om de schimmel tijdens de opkweek en vermeerdering voldoende onder de duim te houden. En hoewel er bij de rasontwikkeling volop aandacht is voor phytophthoraresistentie, ziet hij nog geen resistent ras dat zich al zodanig bewezen heeft dat het een van de huidige toprassen zomaar even zal verdringen. ,,We zullen het voorlopig dus met gerichte teeltmaatregelen en een slimme inzet van middelen moeten doen. En dat is door het wegvallen van kaliumfosfiet en Fenomenal nog meer een opgave geworden dan voorheen'', zo stelt de adviseur.

Zo droog mogelijk telen

Voor wat betreft de gerichte teeltmaatregelen tegen Phytophthora, ziet Van den Oever op sommige bedrijven nog wel wat mogelijkheden om 'scherper' te beregenen. Of beter gezegd: zo droog mogelijk te telen. De adviseur beseft dat dit lastig is bij de opkweek van trayplanten, omdat deze juist veel water nodig hebben. ,,Maar met een voortdurend vochtige omgeving speel je de ziekte in feite in de kaart. Houd het substraat daarom enigszins luchtig en voorkom in ieder geval dat het zuurstofloos wordt. Met net iets zuiniger beregenen is op een aantal bedrijven nog best iets te winnen'', zo stelt hij.

Ook wijst hij op het gevaar van plantbeschadiging, bijvoorbeeld na heftige regen- of hagelbuien, maar ook na het afranken of na een gewasbehandeling. ,,Vaak ontstaan er dan kleine wondjes of verzwakt de plant; beide situaties zijn ideaal voor de schimmel om toe te slaan.'' Andere potentiële 'aanstichters' van phytophthora-besmettingen zijn de varenrouwmug, die aan de rhizomen vreet en het proces van de zijneusvorming, waarbij er scheurtjes in de rhizomen ontstaan.

Van den Oever erkent dat plantbeschadiging niet altijd te voorkomen is, maar dat bewustwording van de 'risico-momenten' al heel veel goeds teweeg kan brengen. ,,En'', zo benadrukt hij nogmaals, ,,Werk zoveel mogelijk onder droge omstandigheden, want daarmee zijn veel besmettingen te voorkomen.''

Weerbare planten

Waar volgens de adviseur ook nog mogelijkheden liggen, is het vitaler en weerbaarder maken van de planten, bijvoorbeeld met wortelbevorderaars. ,,Op dit moment voeren we daar een aantal proeven mee uit, maar het is nog te vroeg om daar harde conclusies uit te trekken. Wél zijn de resultaten die we gezien hebben bemoedigend, dus we gaan er de komende jaren zeker mee door'', zo vertelt Van den Oever.

Voorlopig blijft de inzet van chemie echter een belangrijke maatregel om Phytophthora onder controle te houden. Door het wegvallen van kaliumfosfiet en Fenomenal blijven nu alleen Previcur Energy (bij de start), Paraat® (direct na planten), Banjo Forte® (tussendoor als 'brandweermiddel') en Aliette (kort voor afleveren) over, zo schetst Van den Oever de positionering van de 'overgebleven' middelen. En daarbij moet volgens hem ook nog in acht worden genomen dat Aliette en Paraat vanaf 1 juli nog maar één keer per seizoen gebruikt mogen worden. ,,De spoeling wordt dus behoorlijk dun; we zullen de beschikbare middelen die we nog hebben zeer gericht in moeten zetten'', zo waarschuwt de adviseur.

Previcur Energy aan de basis

Een belangrijk basis bij de start van de teelt is de dompelbehandeling met Previcur Energy. ,,Dit systemische middel heeft niet alleen een directe werking tegen Phytophthora, maar zorgt er ook voor dat de zoösporen van de schimmel worden gedood, waarmee sporenvorming – en dus de verspreiding van de schimmel wordt voorkomen. Verder bevat het middel ook nog een component dat  het zelfverdedigingsproces van de plant stimuleert'', zo weet Van den Oever. Om die plantafweer nog verder te versterken adviseert hij om Previcur Energy te combineren met een salicylzuur.

Hoewel de gebruiksaanwijzing van Previcur Energy min of meer voor zich spreekt, geeft de adviseur toch nog als tip mee om de concentratie van 0,3% in het dompelbad goed op peil te houden, ,,In de praktijk wordt hier nog wel eens wat gemakkelijk mee omgesprongen, maar dat is toch riskant. Met Previcur Energy leg je de basis voor een schimmelvrije teelt. Gebruik het daarom volgens etiket.''

Paraat® is een geregistreerd handelsmerk van BASF

Banjo Forte® is een geregistreerd handelsmerk van ADAMA