Aardbeien Koerier 2018
Wittevlieg steeds grotere lastpost
Wat zijn op dit moment de meest lastige plagen in aardbeien? ,,Witte vlieg en trips'', zeggen Rob van Leijsen en Mark Verkooijen zonder te aarzelen. Beide mannen zijn verantwoordelijk voor de gewasbescherming bij Jong Fruit B.V. in Dongen, een bedrijf dat ruim 14 hectare aard-beien onder glas teelt. Met name witte vlieg is de laatste jaren echt een probleem geworden, vinden ze. ,,Er zijn nog maar weinig momenten dat er geen plaagdruk is.''
Rob van Leijsen (rechts) en Mark Verkooijen zijn werkzaam bij Jong Fruit B.V. in Dongen (N-Br.). Beide houden zich bezig met gewas-bescherming; Rob meer als waarnemer, Mark meer als uitvoerder. Jong Fruit teelt ruim 14 hectare aardbeien en een kleine 2 hectare bramen onder glas.
Wittevlieg is een structureel probleem geworden
,Vroeger hadden we af en toe eens een keer last van witte vlieg. Maar de laatste jaren is het echt een structureel probleem geworden en zijn we er het hele seizoen druk mee.'' Rob van Leijsen vat in twee zinnen samen hoe witte vlieg steeds meer de aandacht opeist. ,,Vanaf de start in het najaar tot aan de zomer moeten we er voortdurend bovenop zitten om de cyclus te doorbreken. Alleen in de winter bij lagere temperaturen neemt de druk even wat af, dan kunnen we de teugels even wat laten vieren'', vult collega Mark Verkooijen aan.
Wat de oorzaken zijn van de toenemende druk, durven de mannen niet met zekerheid te zeggen. ,,Het zal ongetwijfeld te maken hebben met het feit dat we hier op grote schaal aan continuteelt doen. We hebben daardoor maar weinig nulmomenten waarbij de populatie kan afremmen of afnemen'', zegt Van Leijsen. Daarnaast speelt volgens hem ook mee dat biologische bestrijding met Swirskii lastig is, omdat deze roofmijt pas vanaf 15 °C echt goed zijn werk doet en de temperatuur in de kas vaak tussen de 12,5 en 14,5 °C ligt. Verkooijen stelt dat het steeds krapper wordende middelenpakket tegen witte vlieg en de toenemende resistentievorming tegen de overgebleven middelen ook niet echt meehelpt om de plaag wat radicaler aan te kunnen pakken. ,,Het is een optelsom van zaken die witte vlieg steeds meer in het zadel helpt'', zo stelt hij.
Wat de oorzaken zijn van de toenemende druk, durven de mannen niet met zekerheid te zeggen. ,,Het zal ongetwijfeld te maken hebben met het feit dat we hier op grote schaal aan continuteelt doen. We hebben daardoor maar weinig nulmomenten waarbij de populatie kan afremmen of afnemen'', zegt Van Leijsen. Daarnaast speelt volgens hem ook mee dat biologische bestrijding met Swirskii lastig is, omdat deze roofmijt pas vanaf 15 °C echt goed zijn werk doet en de temperatuur in de kas vaak tussen de 12,5 en 14,5 °C ligt. Verkooijen stelt dat het steeds krapper wordende middelenpakket tegen witte vlieg en de toenemende resistentievorming tegen de overgebleven middelen ook niet echt meehelpt om de plaag wat radicaler aan te kunnen pakken. ,,Het is een optelsom van zaken die witte vlieg steeds meer in het zadel helpt'', zo stelt hij.
Voor het eerst Sivanto Prime
Om witte vlieg onder controle te houden wordt zowel in de najaars- als in de voorjaarteelt een zo sluitend mogelijk pakket aan maatregelen genomen. De mannen krijgen daarbij hulp van hun adviseurs Paul van de Ven en Jan Snijders van Vos Capelle. ,,Samen spreken we de schema's door en stellen we die ook bij als dat nodig is'', aldus Van Leijsen. In de najaarsteeltcyclus wordt vaak begonnen met 3 tot 5 keer BotaniGard®, gevolgd door 2 keer Oberon. ,,Met BotaniGard proberen we witte vlieg zoveel en zo lang mogelijk terug te zetten. Zodra dat niet goed meer lukt, passen we - na de bloei - Oberon toe. Dit middel maakt de vrouwtjes steriel, waardoor hun eitjes niet meer uitkomen. Als het gewas voldoende volume heeft zetten we vervolgens de Swirskii-roofmijt in, in de hoop dat deze de witte vlieg zo lang mogelijk onder de duim houdt'', legt Van Leijsen uit.
Bij de voorjaarsteeltcyclus wordt even-eens gestart met een aantal ronden BotaniGard in combinatie met de inzet van roofmijten. Dit seizoen is daar - zo rond half april - ook een behandeling met het nieuwe middel Sivanto Prime bij gekomen. Verkooyen vertelt: ,,Eigenlijk hebben we Sivanto Prime vooral ingezet om trips te bestrijden. Maar uit onderzoek is bekend dat het ook een goede nevenwerking heeft op witte vlieg en luis. Verder heeft het middel als prettige eigenschap dat het de roofmijten Ambyseiulus Californicus (tegen spint) en Neoseiulus cucumeris (tegen trips) spaart. Het past daardoor erg goed bij onze manier van telen.''
Bij de voorjaarsteeltcyclus wordt even-eens gestart met een aantal ronden BotaniGard in combinatie met de inzet van roofmijten. Dit seizoen is daar - zo rond half april - ook een behandeling met het nieuwe middel Sivanto Prime bij gekomen. Verkooyen vertelt: ,,Eigenlijk hebben we Sivanto Prime vooral ingezet om trips te bestrijden. Maar uit onderzoek is bekend dat het ook een goede nevenwerking heeft op witte vlieg en luis. Verder heeft het middel als prettige eigenschap dat het de roofmijten Ambyseiulus Californicus (tegen spint) en Neoseiulus cucumeris (tegen trips) spaart. Het past daardoor erg goed bij onze manier van telen.''
Extra maatregel tegen witte vlieg
Hoewel beide mannen het nog te vroeg vinden voor een oordeel over de werking van Sivanto Prime, hebben ze al wel gezien dat het prima werkt tegen luis. Ook constateren ze een duidelijke afname van witte vlieg. Het effect op trips vinden ze vooralsnog lastiger te beoordelen, vooral omdat trips na opname van het systemische middel nog een aantal dagen in leven blijft.
Omdat Sivanto Prime twee keer per jaar toegepast mag worden, denken Van Leijsen en Verkooijen dat het middel straks ook de najaarseelt een plek zal krijgen, maar dan vooral als extra maatregel om witte vlieg terug te zetten. ,,Daarmee kunnen we hopelijk een betere opstap maken naar het voorjaar, want met onze huidige manier van werken is witte vlieg maar net beheersbaar en zijn de vruchten daardoor ook maar net schoon te houden'', zo besluit Van Leijsen.
Omdat Sivanto Prime twee keer per jaar toegepast mag worden, denken Van Leijsen en Verkooijen dat het middel straks ook de najaarseelt een plek zal krijgen, maar dan vooral als extra maatregel om witte vlieg terug te zetten. ,,Daarmee kunnen we hopelijk een betere opstap maken naar het voorjaar, want met onze huidige manier van werken is witte vlieg maar net beheersbaar en zijn de vruchten daardoor ook maar net schoon te houden'', zo besluit Van Leijsen.