'Dit is wat ik altijd heb gewild; het is mijn werk én mijn hobby'

Technisch en financieel goed boeren, open staan voor nieuwe kansen – maar ook weer niet te ver voor de muziek uitlopen. Met deze woorden schetst Leon van de Velde (27) uit Kerkwerve (Zld.) zijn manier van werken en ondernemen. Sinds drie jaar zit hij samen met zijn ouders Jan en Carolien in maatschap. ,,Dit is wat ik altijd heb gewild; het is mijn werk én mijn hobby.''

Leon van de Velde (27) heeft samen met zijn ouders een akkerbouwbedrijf in Kerkwerve (Zld.). Op een areaal van 85 hectare verbouwen ze pootaardappelen (18 ha), wintertarwe (16,5 ha), suikerbieten (14,5 ha), vlas (12 ha), fritesaardappelen (10 ha), graszaad (8 ha) en zaaiuien (6 ha). Verder is er 7,5 hectare in gebruik als grasland voor schapen en voor het paardenpension, een tak van het bedrijf die Leon's vader verzorgt.

Wanneer wist je dat je akkerbouwer wilde worden?

,,Eigenlijk al heel vroeg. Als kind ging ik vrijwel dagelijks met mijn vader en opa het land op of de schuur in. Thuis meewerken was voor mij niet meer dan vanzelfsprekend; het is eigenlijk nooit in me opgekomen om iets anders te willen.

Toch ben ik na het afronden van de landbouwschool in Goes niet meteen in de maatschap gestapt, maar ben ik eerst een jaar in loondienst gegaan bij mijn ouders. In dat jaar heb ik vooral uitgezocht hoe we meer werk op het bedrijf konden krijgen. Er moet immers een extra inkomen uit het bedrijf worden gehaald. Een jaar later hebben we de keuze gemaakt om pootaardappelen in het bouwplan op te nemen. We zijn gestart met 6 hectare en zitten nu op 18 hectare. Komend seizoen wil ik verder groeien naar 24 hectare.''

Hoe zijn de afgelopen drie jaar – de periode dat je maatschap zit – verlopen? Wat viel er mee en wat viel tegen?

,,Tot nu toe is alles best goed verlopen. Grote tegenslagen hebben we niet gehad. Zelfs in het groeiseizoen 2018 – met in het voorjaar eerst veel wateroverlast en daarna continu droogte – hebben we uiteindelijk nog redelijk gedraaid met ons bedrijf. De opbrengsten van de uien en cichorei waren weliswaar bedroevend met respectievelijk 7 en 25 ton netto, maar daar stond tegenover dat we onze vrije aardappelen voor een prima prijs hebben kunnen verkopen en dat de pootgoedprijzen ook ronduit goed waren. Al met al ben ik dus niet ontevreden over de eerste drie jaren als akkerbouwer.''

Wat is er veranderd sinds je in de maatschap zit?

,,De belangrijkste verandering is dat we vorig jaar een nieuwe bewaarplaats hebben gebouwd voor pootaardappelen. De schuur heeft twee bewaarcellen; een cel met een capaciteit van 300 kisten en een cel voor losse opslag. Deze laatste kunnen we nog ombouwen naar een kistenbewaring voor nog eens 420 kisten. Ook hebben we een tweedehands sorteerlijn gekocht, waardoor we de pootgoedteelt nu helemaal op het eigen bedrijf kunnen houden en afhandelen.

Een andere grote verandering is dat we zelf zijn gaan spuiten – iets dat voorheen altijd door een loonwerker werd gedaan. Ik had daarvoor al wat kennis opgedaan bij stagebedrijven en collega-boeren en zag het wel zitten om dit zelf te gaan doen. Technisch red ik me er tot nu toe prima mee en voor advies en ondersteuning kan ik altijd terecht bij CZAV.''

Zijn er nog meer plannen voor de toekomst?

,,Voorlopig maken we even een pas op de plaats, of er moeten zich kansen aandienen die we niet kunnen laten schieten. Daarbij denk ik vooral aan extra huurland voor pootaardappelen; daarvoor ben ik zeker in de markt!''

Wat zie je als grootste knelpunten voor de komende jaren?

,,Alles wat met regelgeving te maken heeft! Er komen niet alleen steeds méér regels, maar ze veranderen ook steeds sneller. Ik vind het daarom best moeilijk om vertrouwen te houden in de overheid; je weet nooit waar je aan toe bent.

Ook allerlei beloftes om jonge boeren te ondersteunen worden in mijn ogen niet of nauwelijks waargemaakt. Neem bijvoorbeeld de recente subsidie voor jonge boeren waarbij je vijf jaar lang een ondersteuning van €99 per hectare kunt krijgen. Ik heb me aangemeld, maar al gauw bleek dat de pot overtekend was. In plaats van ruim €8000 kreeg ik maar €2600 per jaar. Nou is is elk bedrag in principe welkom, maar het voelt op deze manier niet als een oprechte ondersteuning en waardering van jonge boeren.''

En op vaktechnisch gebied; wat zie je daar als grootste uitdaging?

,,Eerlijk gezegd ben ik niet iemand die graag voor de muziek uit loopt. Middelen en systemen moeten zich bewezen hebben voordat ik ze gebruik of erin stap. En ook belangrijk: ze moeten rendabel zijn. Ik hou het daarom liever bij kleine uitdagingen, zoals het kleinschalig uittesten van niet-kerende grondbewerking (NKG). Dat doe ik nu voor het vierde jaar op een perceel van ongeveer tien hectare. Dit jaar komen er voor het eerst aardappelen te staan; aan de hand van de resultaten van die teelt beslis ik of ik verder ga met NKG.

Verder probeer ik bij het spuiten wat meer rekening te houden met het milieu en met natuurlijke vijanden. Zo gebruik ik sinds vorig jaar geen pyrethroïde meer en probeer ik – waar mogelijk – het gebruik van insecticiden zoveel mogelijk te beperken.''

Tot slot: Hoe zie je de toekomst tegemoet?

,,Ondanks de hiervoor genoemde zorgen, toch wel positief. Er zullen de komende jaren veel zaken veranderen – onder meer op het gebied van gewasbescherming. Maar ik ga er vanuit dat we die veranderingen – met kleine of met grote aanpassingen – gewoon aan kunnen.

Het belangrijkste is om plezier in je werk te houden en je niet telkens af te laten leiden door allerlei negatieve randzaken. Ik kan er enorm van genieten als de gewassen er goed op staan. Dan weet ik weer: dit is wat ik altijd gewild heb; hiervoor ben ik akkerbouwer geworden.''