Myzus persicae
Perzikluis, groene
Gevleugelde zomervorm
1,3-2,5 mm, kop en borststuk zwart tot zwartbruin, achterlijf geelgroen tot groen met bruine pigmentvlekken.
Ongevleugelde zomervorm
1,8-2,3 mm, geelgroen tot middengroen. Voelsprieten bereiken maximaal de lichaamslengte. Op aardappels en talrijke andere plantensoorten; wisselt van waardplant (perzik en vogelkers).
Classificatie
Bladluizen, zuigend; virusvectoren.
Aangetaste plantendelen
Blad.
Ziektebeeld
De luizen zelf, die zich graag op de onderzijde van de bladeren ophouden, zijn meestal opvallender dan de zuigschade. Bovendien scheiden ze honingdauw uit, waarop zich zwarte schimmels kunnen vestigen. Bij sterke aantasting door bladluizen trekken de bladeren krom en verkleuren. In geval van virusoverdracht (zie hieronder) komen daar de symptomen van de desbetreffende ziekte bij.
Opmerkingen
Naast zuigschade richten de bladluizen schade aan door overdracht van virussen (bladrolziekte, A-, M- en Y-virus).
Fruitteelt, steenfruit
Ziektebeeld
De bladeren krullen hevig om en vergelen. De bladeren sterven vroegtijdig af. De groei van de loten kan verstoord raken.
Plaaginsect
De groene perzikluis is ongeveer 2,5 mm lang. Het lijf en de poten zijn groenachtig, geel-groen of roodachtig gekleurd. De buizen aan het achterlijf zijn donker aan de uiteinden. Vanaf de periode van uitlopen tot juni worden kwetsen en pruimen door de luis beschadigd. In de zomer vertrekt de luis naar verschillende gastheren, zoals suikerbieten en aardappelen.
Relevantie
Bestrijding is pas noodzakelijk zodra aantasting zichtbaar is, maar moet wel worden uitgevoerd voordat de bladeren meer gaan omkrullen.
Suikerbieten
Bij suikerbieten, tuinbonen en talrijke andere soorten; winterwaardplanten: hoofdzakelijk perzik en vogelkers.
Classificatie: bladluis, zuigend; virusvector.
Aangetaste plantendelen: blad.
Ziektebeeld
De luizen zelf vallen meer op dan de zuigschade aan de bladeren. Het vergelen van de bladeren is een indicatie voor de overdracht van de virale vergelingsziekte.
Plaaginsect
De volgroeide bladluizen (volwassen insecten) zijn ca. 2 mm lang, geelachtig groen gekleurd en hebben lange buisjes aan het achterlijf. Er treden ongevleugelde en gevleugelde vormen op; kop en borststuk van de gevleugelde luizen hebben een andere kleur dan die van de gevleugelde luizen. De larven lijken op de volwassen insecten, maar zijn roodachtig gekleurd.
Opmerkingen
De groene perzikluis treedt in alle gebieden met suikerbietenteelt op en brengt zowel door zuigen als door overdracht van de virale vergelingsziekte schade toe. Vooral bij vroege virusinfecties kunnen zowel de bietenopbrengst als het suikergehalte aanzienlijk lager uitvallen.
Vollegrondsgroenten
Herkenning
De groene perzikluis is een belangrijke plaag in veel gewassen (zeer polyfaag). Rode luis komt sinds 1994 in Nederland voor en is geïdentificeerd als Tabaksperzikluis. Deze luis is ook zeer polyfaag (heeft een groot aantal waardplanten). Beide komen over de hele plant voor, maar leven bij voorkeur op de jonge bladeren. De luizen vormen dichte kolonies.
Met de zuigsnuit onttrekken luizen voedsel aan de zeefvaten van de plant. De insecten hebben voor hun groei veel eiwitten nodig en nemen grote hoeveelheden plantensappen op Dit sap bevat (te) veel suikers die snel weer worden uitgescheiden als honingdauw. De honingdauw dient weer als voedingsbron voor roetdauwschimmels. De bladeren en bloemen kunnen hierdoor ernstig vervuilen.
De groene perzikluis en de tabaksperzikluis zijn belangrijke overbrengers van virusziekten. Daarnaast brengen ze toxische stoffen in de plant, die groeimisvormingen veroorzaken.
De tabaksperzikluis is altijd rood. De Groene perzikluis varieert van kleur van geelgroen tot roze of rood. De luizen hebben korte poten en lange antennen, die tot aan de sifonen komen. De sifonen zijn licht van kleur met een donker uiteinde. De cauda (staartje) is klein en langgerekt. De gevleugelde exemplaren hebben een bruinzwarte kop en borststuk.
Levenswijze
De tabaksperzikluis plant zich in kassen ongeslachtelijk voort. De populatie bestaat uit levendbarende (vivipaar) vrouwtjes. Jonge luizen zijn een complete kopie van de moeder. De jongen doorlopen 4 stadia (nymfen). Na iedere vervelling blijven witte vervellingshuidjes achter. Direct na hun geboorte beginnen de luizen aan de planten te zuigen.
De ontwikkelingsnelheid en levensduur hangen af van de temperatuur en het gewas, waarop de luis voorkomt.
Volwassen exemplaren kunnen zowel gevleugeld als ongevleugeld zijn. De voornaamste factor die van invloed is op het ontstaan van gevleugelde luizen is overbevolking. Bij een hoge dichtheid kunnen de luizen gemakkelijk migreren naar andere planten. De groene perzikluis plant zich in kassen ongeslachtelijk voort. De populatie bestaat uit levendbarende (vivipaar) vrouwtjes. Jonge luizen zijn een complete kopie van de moeder. De jongen doorlopen 4 stadia (nymfen). Na iedere vervelling blijven witte vervellingshuidjes achter. Direct na hun geboorte beginnen de luizen aan de planten te zuigen.
De ontwikkelingsnelheid en levensduur hangen af van de temperatuur en het gewas, waarop de luis voorkomt. Volwassen exemplaren kunnen zowel gevleugeld als ongevleugeld zijn. De voornaamste factor die van invloed is op het ontstaan van gevleugelde luizen is overbevolking. Bij een hoge dichtheid kunnen de luizen gemakkelijk migreren naar andere planten.