Plasmodiophora brassicae
Knolvoet
Ziektebeeld
Door woekeringen op het wortelweefsel ontstaan kleinere of grotere klontachtige formaties. Er ontstaat groeiachterstand, verwelking en secundaire rot. De bladeren zijn grijsblauw gekleurd en de kropvorming wordt bij vroegtijdige aantasting sterk belemmerd. Bij bloemkool treden de zogenaamde 'vroegbloeiers' vaker op.
Ziekteverwekker
De door de ziekteverwekker Plasmodiophora brassicae (lagere schimmel) veroorzaakte ziekte behoort tot de gevaarlijkste ziekten in de intensieve koolteelt. In waardplanten worden rustsporen gevormd, die bij het verrotten van de woekeringen vrijgegeven worden. Deze in het grondwater vrij beweeglijke sporen kunnen na een rustpauze door de wortelharen de planten binnendringen. Daar delen de sporen zich meerdere keren, totdat de wortelharen afsterven en nieuwe zoösporen vrijgegeven worden. De rustsporen hebben een groot weerstandsvermogen, zodat de grond nog tien jaar besmettelijk kan blijven. Gunstige omstandigheden voor de ziekteverwekker zijn een hoge bodemvochtigheid en lage pH-waarde.
Plasmodiophora brassicae
Koolzaad
Ziektebeeld
Knolvoet wordt door de door grond overdraagbare schimmel Plasmodiophora brassicae veroorzaakt. De jonge planten gedijen slecht en blijven klein. De oudere bladeren vergelen en bij droog en warm weer vertonen de planten verwelkingsverschijnselen. Op de wortels bevinden zich vinger- of knolvormige verdikkingen, die vanbinnen eerst wit, stevig en zonder holle ruimte zijn (in tegenstelling tot de gallen van de galboorsnuitkever Ceutorhynchus pleurostigma). Het aangetaste wortelweefsel groeit uit tot knolachtige woekeringen, die later vanbinnen grijsachtig verkleuren.
Relevantie
Knolvoet is een typische vruchtwisselingsziekte. Zij treedt vooral op op zure gronden en in gebieden waar vaak andere kruisbloemigen dan koolzaad geteeld worden. Bij koolzaad komt de ziekte alleen regionaal voor, maar kan dan aanzienlijke schade aanrichten.