Colletotrichum coccodes
Zwarte spikkel
Aardappelen
Ziektebeeld
De ziekte wordt door de ziekteverwekker Colletotrichum coccodes veroorzaakt. Aangetaste bladeren worden vanaf het midden van de vegetatieve periode geel en rollen vanaf de bladrand naar boven op, waarna zij verdorren. Daarnaast worden, vooral op de zijscheuten, kleine knolletjes ('luchtknolletjes') gevormd. De stengels blijven meestal lang groen, terwijl de bladeren verdorren en omlaag hangen. In het verdere verloop vergelen en verdrogen vaak ook de stengels, waarvan het weefsel leerachtig aanvoelt en in de lengte lopende groeven vertoont. De vroegtijdige verstoring van de wortels, die zich in droge voetrot uit, is een ander typisch kenmerk van zwarte spikkel. De aangetaste planten zijn verspreid over het gewas te vinden. De knollen van zieke planten zijn grotendeels rubberachtig zacht, verschrompelen en verrotten. De stolonen kunnen binnen enkele dagen afsterven. Pootgoed, dat uit aangetaste gewassen afkomstig is, loopt vaak slecht uit. Omdat de ziekteverwekker voornamelijk oud weefsel aantast, is hij op het moment van oogsten vaak op afstervende of afgestorven aardappelstengels te vinden. Hierbij zijn de kleine, zwarte puntjes (= acervuli; later sclerotia), die op de opperhuid doorbreken goed waar te nemen.
Relevantie
Zwarte spikkel treedt in bijna alle gebieden met aardappelteelt op. Hierbij bevordert droog en heet zomerweer aantasting door de schimmel.