Meer dan ooit is gewasbescherming onderhevig aan veranderingen. Het aantal beschikbare werkzame stoffen op de markt neemt de komende jaren verder af. Maar één ding verandert niet: de noodzaak van gewasbescherming. ,,Ondernemers in de land- en tuinbouw hebben behoefte aan oogstzekerheid, kwaliteit van teelten en een stabiel inkomen. Daar willen wij blijvend ons steentje aan bijdragen’’, zegt Market Development & Biologicals Lead Dorus Rijkers.
Bayer zet daarom de komende jaren - in samenwerking met de hele keten - in op een totaalaanpak voor gezonde gewassen: Bayer’s Integrated Solutions (BIS). ,,We hebben daarbij één gezamenlijk doel: gewasbescherming nu en in de toekomst effectief houden.’’
Dorus Rijkers: Market Development & Biologicals Lead
De stand van zaken
Tussen augustus 2018 en nu, zijn er een kleine 250 actieve stoffen beoordeeld vanwege de herregistratie. Ongeveer 40% van deze stoffen zijn door de herregistratie gekomen en dus nog beschikbaar op de markt. Van het aantal synthetische (= chemische) stoffen, is nog maar 25% over. Daarvan zijn er in die zeven jaar maar vier nieuwe, synthetische actieve stoffen bijgekomen. Die nieuwe middelen bevinden zich niet in nieuwe resistentiegroepen. Komende jaren zet deze ontwikkeling in het middelenpakket zich voort.
Daarnaast zien we dat de bovenwettelijke eisen op groente-, fruit- en sierteeltproducten de grenzen van wat kan, opzoeken. Eisen door bijvoorbeeld retailketens, omwille van hun duurzaamheidsbeleid, of om hun merk te onderscheiden van concurrenten in de retailketen. Te denken valt aan een verlaging van de MRL’s (Maximale Residu Limieten), of een zeer minimaal gebruik van chemie, bovenop de wettelijke eisen. Verschillende groenteteelten komen onder druk te staan, doordat:
- Er niet meer afdoende aan resistentiemanagement kan worden voldaan, waardoor een toenemende kans op fungiciden- en insecticidenresistentie ontstaat.
- Oneigenlijk gebruik van meststoffen toeneemt, die worden ingezet als gewasbeschermingsmiddel. Stoffen waar geen MRL voor hoeft te worden voorzien, maar waarvan ook niet het blootstellingsrisico voor mens en milieu bekend is.
Ten aanzien van deze twee gevolgen heerst nog veel onwetendheid bij ketenpartijen. Door middel van samenwerkingen met ketenpartijen proberen we bewustheid en verwachtingen binnen de volledige keten te managen.
Bayer’s Integrated Solutions
Eisen en regels ten aanzien van gewasbescherming komen bij telers op hun bord. Bayer ziet het als haar taak om telers te helpen hieraan te kunnen blijven voldoen. Zonder in te leveren aan effectiviteit van middelen. Een van de sleutels tot succes is samenwerking in systeemaanpak. Binnen Bayer is daarvoor een nieuwe werkwijze opgezet: Bayer’s Integrated Solutions (BIS).
BIS richt zich niet alleen op de gewasbeschermingsmiddelen van Bayer. Binnen BIS wordt gewerkt aan een ‘Totaalaanpak Gezond Gewas’ op een geïntegreerde manier. De BIS-methodiek bestaat uit een combinatie van de volgende bouwstenen:
- Innovatieve, digitale precisietools om de inzet van onze middelen te optimaliseren;
- Biologische gewasbeschermingsproducten (Biologicals by Bayer);
- Synthetische gewasbeschermingsproducten op het juiste moment, zowel met Bayer middelen als andere producten;
- Eenduidige training en advisering door de gewasspecialisten van Bayer voor adviseurs, telers en afnemers.
Bayer's Integrated Solutions: deze projecten lopen al
RUPSENBESTRIJDING VIA PRECISIEMONITORING
Bayer is in een gevorderd stadium met het ontwikkelen van een precisiemonitoringstechniek in de teelt van kool. De komende paar jaar zal deze techniek, samen met de keten, worden gefinetuned voor optimale inzet. Daarmee is het optimale moment voor de inzet van bijvoorbeeld XenTari te bepalen tijdens de teelt. XenTari is een effectief middel, maar alleen wanneer het op het juiste moment wordt ingezet.
Hoe jonger de rups, des te effectiever het middel. De uitdaging tijdens de teelt is dat rupsen eigenlijk al waargenomen moeten worden wanneer de schade aan het blad nog amper zichtbaar is. Bayer’s digitale monitoringssystemen gaan daarbij helpen en kunnen tegelijkertijd ook bijdragen aan het uitsparen van één of meerdere bespuitingen.
Ook wordt er gewerkt aan nieuwe technieken om de waarneming van plagen, eitjes en natuurlijke vijanden waar te nemen. Op die manier wordt er gebouwd aan een precisietechniek als ‘spot-applicatie’. Dit zorgt er ook voor dat middelen voor langere termijn beschikbaar blijven op de markt door besparing van actieve stoffen per hectare.
GEÏNTEGREERDE OPLOSSINGEN VOOR ZIEKTEN IN UIEN
Een veel smaller fungicidenpakket in de uienteelt en een aangepast etiket van Fandango maakt het steeds lastiger om bladziekten goed te blijven beheersen. Onder ander valse meeldauw, bladvlekkenziekte en Fusarium zorgen voor grote problemen. Hoe beter de start, hoe sterker het gewas later in de teelt.
De afgelopen jaren heeft Bayer veel ervaring opgedaan met het middel Serenade in uien. Daarvoor is samen met telers een intensief testprogramma opgezet, waaruit veel nuttige en bruikbare informatie naar voren is gekomen. Ook dit jaar wordt weer (praktijk)onderzoek uitgevoerd in verschillende teeltgebieden. Daarbij worden ook de verschillen tussen een dompelbehandeling en veurbehandeling nauwkeurig in kaart gebracht.
Naast de toepassing van Serenade bij aanvang van de teelt, worden ook de adviezen voor de bladziektebestrijding elk jaar weer onder de loep genomen en zo nodig bijgesteld. Onder andere door de beperkingen van de Fandango-toepassingen wordt het goed managen van resistentie de komende jaren een flinke klus, waarbij alle beschikbare, chemische middelen nodig zijn voor een effectieve beheersing van bladziekten.
Bayer’s Integrated Solution programma richt zich intensief op het finetunen van deze spuitschema’s voor de teler.
TOTAALAANPAK SCLEROTINIA IN BONEN
Bayer werkt samen met Bayer Vegetable Seeds (Seminis) aan de beheersing van Sclerotinia (rattenkeutelziekte) in bonen. Via de BIS-methode wordt op verschillende manieren getest hoe Sclerotinia (en ook Botrytis) onder controle kan worden gehouden tijdens de teelt.
De ‘ingrediënten’ hiervoor zijn de juiste genetica (bonen met intermediaire resistentie tegen Sclerotinia; zie ook het interview met Arie Oppelaar, Vollegrondsgroenten Koerier 2025.), Luna Privilege op het juiste moment en een sterke plaats voor biologisch fungicide Serenade. Einddoel is een systeem dat voldoet aan de ambities van supermarkten, ook na het verdwijnen van belangrijke actieve stoffen in de nabije toekomst. Maar zonder in te leveren op het inkomen van de teler.
Dorus Rijkers: 'Houd gewasbescherming realistisch en onderbouwd!'
,,Voor de vollegrondsgroenteteelt bouwen we aan een geïntegreerd systeem dat toepasbaar en effectief is voor
zoveel mogelijk gewassen. Maar: het moet ook een realistische manier van gewasbescherming blijven. Voor veel
teelten blijft het belangrijk dat er een goede preventieve basis wordt gelegd met een synthetisch middel. En dat
betekent: op tijd inzetten en niet wachten totdat de ziekte (of plaag) volop aanwezig is. Preventief inzetten van
chemie en daarna beheersing van de jonge aantasting met biologische gewasbescherming laat vaak de beste en
meest consistente resultaten zien. Zowel effectiviteit als resistentiemanagement zijn daarbij zeer belangrijk. Zorg
er daarom voor dat de toegelaten middelen die we hebben op het juiste moment worden ingezet. De digitale
oplossingen waaraan we nu werken gaan daarbij helpen. Met pleksgewijze toepassingen of door een (nog) betere
of slimmere timing.
Zorg samen met ons voor het behoud van een effectief maatregelenpakket. Daarbij kunnen biostimulanten
en meststoffen ook helpen (om de vorm van abiotische stresstolerantie en voeding), maar niet als
gewasbeschermingsmiddel.
We nodigen u uit om samen met ons te komen kijken en overleggen bij onze BIS-proeven. Samen met onze Crop
Advisors Stefan van Heist en Henko Klement.’