Dat ze zelf alweer jaren haar eigen land ploegt en inzaait; Tineke Lootsma had het zelf nooit zo kunnen bedenken. ,,Ate Jo deed het bedrijf en ik bemoeide me daar in eerste instantie niet zoveel mee. Pas na zijn overlijden ben ik gaan kijken hoe het verder moest. Toen ben ik eigenlijk pas écht in het vak gerold.'' Het overlijden van haar partner in het voorjaar van 2010 zette Tineke's leven flink op z'n kop. Naast het verdriet en het gemis, kreeg ze ook de zorg en verantwoordelijk over de bedrijfsvoering voor haar kiezen.
,,Dat was zeker in het eerste jaar een zware opgave. Ik weet nog dat ik de dag na de begrafenis de uien heb verkocht. De prijs was goed, dus ja, dan moet je handelen ook al staat je hoofd er helemaal niet naar'', zo blikt ze terug. Toen in het najaar een deel van de aardappelen vanwege overvloedige regen niet gerooid kon worden, besloot ze een flinke stap terug te zetten. De aardappelen en uien verdwenen uit het bouwplan en maakten plaats voor graszaad en meer granen. ,,Ik had tijd nodig om mijn leven weer op de rit te krijgen. Dat kon gewoon niet met een intensief bouwplan met uien en tafelaardappelen.''

Hoewel de tafelaardappelen in 2013 weer terug zijn gekeerd op het bedrijf, beslaat de graanteelt nog steeds ruim de helft van het areaal. ,,Granen geven zekerheid en rust; dat is de afgelopen jaren belangrijk geweest om het bedrijf draaiende te houden'', zo blikt Tineke terug. Daarnaast merkt ze dat het gewas ook gewoon nodig is om de grond bewerkbaar te houden.
,,Ik zit op een plek waar de grond net even wat zwaarder is dan elders in Het Bildt. Dat maakt de teelt van aardappelen en uien risicovoller, zo heb ik tijdens de kletsnatte oogst van 2010 ondervonden. Met voldoende graan en groenbemesters hoop ik te voorkomen dat we weer zo moeten ploeteren als toen...''
Een andere reden om een flink aandeel graan in het bouwplan te houden, is dat ze de teelt steeds beter in de vingers krijgt. Afgelopen seizoen haalde ze gemiddeld
11,5 ton wintertarwe en ruim 9 ton zomertarwe en wintergerst van een hectare. Prima resultaten dus, al hoeft dat voor haar niet zo nadrukkelijk naar voren geschoven te worden. ,,Vergeleken met de rest van Nederland hebben we hier geluk gehad met het weer. In het voorjaar kregen we vlak voor de droogte nog een paar buitjes; die hebben het gewas goed op de been gehouden. Verder is de hitte hier minder heftig geweest dan op andere plekken, waardoor de afrijping vrij normaal is verlopen.'' Ook benadrukt ze dat de goede opbrengsten niet alleen haar verdienste zijn, maar dat meer mensen daar een aandeel in hebben gehad... Ze wijst daarbij naar Klaas de Boer, adviseur bij George Pars Graanhandel B.V. in St. Jacobiparochie. Hij is ook aanwezig bij het gesprek - 'Vooral ter ondersteuning van een geweldige doorzetter waar ik groot respect voor heb' - zoals hij het zelf verwoord.
Tineke vertelt de afgelopen jaren veel geleund te hebben op de kennis en adviezen van Klaas. ,,In het begin gaf ik Klaas min of meer de vrije hand, want ik wist nog veel te weinig van de akkerbouw. De laatste jaren is hij steeds meer een sparringpartner geworden en maak ik meer en meer mijn eigen keuzes. Daar moet hij af toe nog wel even aan wennen...'', zegt ze met een brede glimlach in de richting van Klaas. Ook loonbedrijf Joostema uit Minnertsga verdient wat haar betreft een 'speciale vermelding'. ,,Zij hebben me de afgelopen jaren enorm gesteund en geholpen met alle werkzaamheden. Daar ben ik hen zeer dankbaar voor.

Terug naar de graanteelt. Tineke vertelt al jaren bewust te kiezen voor rassen met een hoge resistentie tegen Fusarium, Septoria en gele roest. Daarmee probeert ze de rotatie - die deels uit graan op graan bestaat - zo veel mogelijk te vrijwaren van deze ziekten. Ook het minimaliseren van de spuitkosten speelt hierbij een rol. Ze besteedt de gewasbescherming namelijk uit aan de loonwerker, ,,en die mag van mij best een keertje minder komen als dat kan.'' Hoewel ze duurzaam telen belangrijk vindt, mag dit wat haar betreft niet ten koste gaan van de opbrengst. Een T1- en T2-bespuiting zijn daarom standaard en als de weersomstandigheden daarom vragen past ze ook een T3-bespuiting toe. ,,Ik probeer zo gezond mogelijk te beginnen aan de teelt, maar wil de gewassen daarna ook zo gezond mogelijk over de streep te trekken. Wat dat betreft ga ik toch voor zekerheid'', zo verwoordt ze haar strategie. De meest technische onderdelen van het vak, zoals bijvoorbeeld de middelenkeuze, laat ze nu nog grotendeels aan Klaas over. ,,Maar ik denk er wel steeds vaker over mee en wil zeker ook weten waarom bepaalde middelen of handelingen wel of niet nodig zijn. Wat dat betreft begin ik steeds nieuwsgieriger te worden; ik wil het nu ook zélf weten'', zo omschrijft ze het verschil met vroeger.
Klaas beaamt dat Tineke de laatste jaren enorm gegroeid is in haar vak. ,,In het begin zette ze vooral het levenswerk van haar partner Ate Jo door. Nu is het bedrijf echt háár ding geworden. Ik vind het geweldig dat ze zover is gekomen.''

De komende jaren zullen vooral in het teken staan van meer kennis vergaren en het verder optimaliseren van de aanwezige teelten, zo blikt Tineke alvast vooruit. Daarnaast lonkt ze ook naar een mogelijke herintroductie van uien in het bouwplan. Ze herinnert zich nog de prijs waarvoor ze in 2010 haar uien verkocht: 30 cent per kilo. ,,Destijds kon ik daar echt geen plezier uit halen. Maar als ik daar nu aan denk, dan begint het toch weer te kriebelen...''