,,Biologische middelen als Serenade hebben bewezen dat ze een goede bijdrage kunnen leveren aan het teeltrendement. Waarom zou ik ze dan niet gebruiken?'', zegt Gerard Macleane, biologisch perenteler in Zeewolde (Fl.). Hij verwacht dat steeds meer biologisch collega's hun scepsis rondom 'biomiddelen van chemiebedrijven' laten varen en – heel nuchter – de mogelijkheden van biologische middelen gaan verkennen.
Mag hij zichzelf eigenlijk al biologisch fruitteler noemen? Gerard Macleane moet de papieren erop na lezen, maar komt er niet een-twee-drie uit. Feit is dat zijn derde en laatste omschakeljaar van gangbaar naar biologisch er bijna op zit en dat zijn peren vanaf september de naam 'biologisch geteeld' mogen dragen. Macleane – die behalve perenteler ook fruiteeltadviseur bij AgruniekRijnvallei is – omschrijft zijn overstap van gangbaar naar biologisch vooral als een ondernemerskeuze. ,,Met zes hectare gangbaar fruit is het moeilijk om een boterham te verdienen; met zes hectare biologisch fruit kan dat wél. Verder zie ik dat in grote steden biologisch geteelde producten steeds meer de norm worden. Het biedt dus gewoon kansen om er nu in te stappen.'' Daarnaast vindt hij het ook een uitdaging om met minder middelen te telen. ,,Door mijn werk als fruiteeltadviseur zie ik hoever biologische fruittelers kunnen komen met het stimuleren van nuttige insecten. Die kant wil ik ook op, al heb ik gemerkt dat het niet altijd vanzelf gaat.''
Gerard Macleane is biologisch fruitteler in Zeewolde. Hij teelt 6 hectare peer (Conference). Ook werkt Macleane als adviseur fruitteelt bij AgruniekRijnvallei
Met name de onkruidbestrijding – die nu volledig mechanisch wordt uitgevoerd – is een behoorlijk tijdrovende klus, zo heeft Macleane ervaren. ,,Ik ben nu zeker 15 dagen aan het schoffelen, terwijl ik vroeger met de spuit hooguit drie dagen nodig had om het onkruid onder de duim te houden. Aan dat verschil in snelheid en efficiëntie moest ik wel even wennen.'' Ook het beheersen van schadelijke insecten, en dan met name de perenbladvlo, was de afgelopen jaren best wel even spannend. ,,Je moet erop leren vertrouwen dat nuttige insecten als oorwormen, roofwantsen en lieveheersbeestjes hun rol als biologische bestrijder van perenbladvlo vanzelf op zich nemen. Dat vergt wat geduld, want als de plaag komt, duurt het even voordat andere insecten hierop reageren. Je moet de schadedrempel daarom wat hoger durven leggen om nuttigen de kans te geven schadelijke insecten op te ruimen. Vooral het idee dat je bij plagen meteen in moeten grijpen; daar moet je vanaf.''
Volgens Macleane is dit proces vooral een kwestie van 'doen en zelf ervaren'. ,,Je leert vanzelf om nuttigen meer te beschermen en te stimuleren. Bijvoorbeeld door in het vroege voorjaar de grond niet te verstoren omdat de oorworm daar zijn eitjes in legt. Ook de onkruidbestrijding pak ik nu wat minder rigoureus aan, waardoor nuttige insecten meer kans krijgen om zich te vermeerderen.''
Hoewel Macleane ziekten en plagen het liefst door de natuur zelf laat oplossen, vindt hij het prettig dat er ook biologische middelen zijn die dit proces een handje kunnen helpen. Eén daarvan is Serenade, een middel gebaseerd op de van nature in de grond voorkomende bacteriestam Bacillus subtilis QST 713. Hiermee kunnen een groot aantal schimmels en bacteriën in de fruitteelt bestreden worden. Macleane heeft Serenade de afgelopen twee seizoenen in het afspuitschema van zijn peren (tegen bewaarziekten) ingezet, vooral met het oog op een late afzet. Hij vertelt: ,,De afgelopen twee jaar vielen mijn peren in de categorie omschakelfruit. Dat wordt vaak pas als alternatief aangeboden wanneer biologisch geteelde peren niet meer voorradig zijn. Afgelopen jaar gingen mijn peren daarom pas in april uit de bewaring. Toch viel het percentage uitval met 3 procent erg mee en dat is voor een belangrijk deel te danken aan de inzet van Serenade.''
Behalve de goede werking tegen bewaarziekten, vindt de fruitteler ook het bio-stimulerende effect van Serenade een belangrijk pluspunt. ,,Veel middelen die we de bio-teelt gebruiken zijn relatief hard voor blad en bomen, waardoor het een remmende werking heeft op de vitaliteit. Serenade is daarentegen erg zacht, waardoor het de bladgezondheid en de boomvitaliteit juist verbetert.'' Vanwege deze zachtheid wil Macleane het middel komend seizoen ook in het voorjaar tegen schurft gaan uitproberen. ,,Proeven van de adviesdienst CAF geven aan dat hier mogelijkheden liggen.''
Hoewel het gebruik van 'groene' middelen als Serenade in de biologische teelt soms nog op wat weerstand stuit, merkt Macleane dat steeds meer collega's er open voor staan. ,,Vooral de jongere generatie telers en de omschakelaars kijken hier redelijk nuchter tegenaan. Zij wil de mogelijkheden verkennen om de kwaliteit, de uniformiteit en het rendement van de bio-teelt te verbeteren. Als dat kan met Serenade; waarom zou je het dan niet gebruiken? Zelf sta ik daar ook zo in. Van mij mogen er meer groene middelen op de markt komen.''