Waarom ziet het ene uienperceel grijs van de trips en is dit beestje een perceel verderop amper te vinden? Het is een vraag die Johan Bierma en Gerrit Straatsma al een paar jaar bezighoudt. Maar een bevredigend antwoord hebben ze tot nu toe niet. ,,We proberen al jaren erachter te komen wat de precieze relatie is tussen trips en haar omgeving. Maar de aantastingen zijn vaak zo lokaal en grillig, dat we er tot nu toe niet echt een touw aan vast kunnen knopen'', zegt Bierma. Niettemin zijn er een aantal factoren die een hoge tripsdruk 'enigszins verklaarbaar' maken, zoals een hoge concentratie uien in het gebied en de teelt van waardplanten zoals spruitkool, sluitkool en glastuinbouwgewassen. Daarnaast is bekend dat trips prima in de grond kan overleven, waardoor de problemen vaak op dezelfde percelen terugkeren. Verder zijn er aanwijzingen dat volgroeide bermen en bloemenmengsels een bron kunnen zijn voor de ontwikkeling van tripspopulaties. ,,Maar'', zo benadrukt Bierma, ,,Er zijn ook gebieden waar al deze factoren volop aanwezig, maar waar tegelijkertijd amper een trips te vinden is. Het is dus te gemakkelijk om waardgewassen of bloeiende bermen als dé  oorzaak aan te wijzen.'' De productmanager hoopt dat een monitoringsonderzoek dat dit jaar samen met Bayer wordt ingezet wat meer duidelijkheid gaat geven over de bronnen van trips.

Om schade door trips zoveel mogelijk te voorkomen is vroegtijdig monitoren belangrijk. Maar ook dat is in de praktijk makkelijker gezegd dan gedaan. ,,Trips is met het blote oog bijna niet te zien. Jonge mensen lukt het soms nog wel, maar voor de categorie boeren met een leesbril is het bijna niet te doen. Bovendien zijn de beestjes erg schuwen moet je ze zoeken. Er zijn daarom maar weinig telers die gericht op zoek gaan naar trips'', weet adviseur Straatsma. In de praktijk komen telers pas in actie zodra het eerste schadebeeld - grijswitte verkleuring van de pijpen - naar voren komt.   

Maar dan is het eigenlijk al te laat. Bierma: ,,De afgelopen jaren hebben veel telers geprobeerd om trips met behulp van pyrethroïden onder de duim te krijgen. Maar de druk is tegenwoordig zo hoog, dat dit niet of nauwelijks meer lukt. Met pyrethroïden pak je alleen de volwassen trips en larven die geraakt worden; er is geen werking op de eitjes en larven die diep in de schacht van de ui zitten. Hiermee los je het probleem dus maar ten dele op. Bovendien weten we dat pyrethroïden ook natuurlijke vijanden van trips doodt. Het is dus maar de vraag of deze middelen wel zo'n goed idee zijn tegen trips....''

Een betere optie is om - daar waar trips de afgelopen jaren tot problemen heeft geleid - preventief te werk te gaan. Dat kan onder andere door uienzaad met een insecticide-coating met Mundial® te gebruiken. Dit middel is eigenlijk bedoeld tegen uienvlieg, maar lijkt ook een nevenwerking te hebben op trips. Straatsma: ,,Onze indruk is dat met deze coating de beginpopulatie wordt aangepakt, waardoor ontwikkeling van trips verderop in het seizoen minder sterk is. Het kan dus een extra maatregel zijn op plekken waar trips jaarlijks een groot probleem is.'' Een tweede, meer gerichte optie tegen trips is het preventief inzetten van Movento. ,,Het beste is om in de laatste week van juni hiermee te starten en dag of tien later nog een behandeling uit te voeren. Daarmee hou je trips tot en met begin augustus goed onder de duim'', zo weet Bierma. Eventueel kan - bij een aanhoudende druk - aansluitend nog een correctiebespuiting uitgevoerd worden met Flipper. Voordeel van dit (groene) middel ten opzichte van pyrethroïden is dat het naast volwassen trips ook larven en niet al te diep verstopte eitjes bestrijdt en dat alle natuurlijke vijanden van trips behouden blijven. Belangrijk is volgens Bierma wel dat Flipper op tijd wordt toegepast, zodat trips 'tussendoor' niet de kans krijgt om zich te vermeerderen. ,,Trips heeft maar een korte periode nodig om zich explosief te vermeerderen. Die kans moet je dit insect niet geven, want dan heeft het eigenlijk zin meer om te spuiten.'' Voor een optimale tripsbestrijding kan Flipper het beste 's avonds laat of 's morgens vroeg gespoten worden bij donker en (licht)vochtig weer. ,,Trips kruipt dan massaal naar buiten, waardoor je ze het beste kunt raken'', zo geeft Straatsma nog als tip mee.



Mundial® is een geregistreerd handelsmerk van BASF Agro