Innovatie: kans voor biodiversiteitsherstel
Moderne veredeling, innovatieve middelen en precisielandbouw bieden kansen voor de realisatie van het Deltaplan biodiversiteitsherstel
Door Hinse Boonstra
Gisteren werd het Deltaplan biodiversiteitsherstel gepresenteerd. Wereldwijd en ook in Nederland gaat het niet goed met de biodiversiteit. Dit is een probleem, omdat biodiversiteit belangrijk is voor ons welzijn en onze welvaart. Het plan bevat een aantal concrete acties en is een uitnodiging aan andere partijen om gezamenlijk de biodiversiteit in Nederland te herstellen. Het Deltaplan onderscheidt o.a. de landbouw als werkroute. Hier liggen veel mogelijkheden die kunnen worden meegenomen bij de verdere uitwerking. Onder andere innovatie in de veredeling, gewasbescherming en precisielandbouw bieden kansen voor behoud en herstel van de biodiversiteit. Laten we die kansen gezamenlijk benutten.
Behoud van biodiversiteit
Innovatie is belangrijk voor het sparen van land en grondstoffen. Sparen kan o.a. door gebruik te maken van betere plantenrassen en innovatieve gewasbescherming. Met precisietechnieken kunnen we daarnaast land- en grondstofgebruik optimaliseren in tijd, plaats en hoeveelheid. Dit betekent dat we minder natuurgebieden hoeven om te ploegen om voedsel te verbouwen of grondstoffen te winnen. Voor Nederland, waar we al landbouwgrond teruggeven aan de natuur en een hoge productiviteit hebben, lijkt verdere optimalisatie misschien minder relevant. Dat is het echter niet. Wij zijn met onze 17 miljoen mensen immers, voor zowel onze productie als consumptie, sterk afhankelijk van de landbouwproductie elders. Het principe van het zuinig omgaan met land en grondstoffen is dus ook hier belangrijk, al was het maar omdat we daarmee elders biodiversiteitsverlies kunnen voorkomen.
Afb. 1 Door het optimaliseren van het gebruik van grondstoffen en land blijft er meer ruimte over voor de natuur. In Nederland geven we zelfs landbouwgrond terug aan de natuur, zoals gebeurt in het Fochteloërveen op de grens van Friesland en Drenthe.
Herstel van biodiversiteit
Met innovatie kunnen we ook de invloed van de landbouw op de biodiversiteit verkleinen en de ruimte voor de natuur op akker en weide vergroten. Bij het verkleinen van de invloed kun je denken aan:
- innovatieve bestrijdingsmiddelen (chemisch en biologisch) met een gunstiger milieuprofiel,
- betere plantenrassen (traditioneel en genetisch gemodificeerd) die bijvoorbeeld met minder mest of bestrijdingsmiddelen toe kunnen waardoor emissies worden voorkomen,
- de mogelijkheid om dankzij innovatieve middelen en rassen anders, bijvoorbeeld met minder bodemverstoring of -verdichting, te telen en
- het verminderen van emissies vanuit de landbouw door het middels precisielandbouw optimaliseren in tijd, plaats en hoeveelheid van alle hulpmiddelen die een boer gebruikt in de teelt.
Bij het vergroten van de ruimte voor de biodiversiteit op akker en weide kun je ook denken aan de inzet van precisietechnieken. Denk bijvoorbeeld aan het voor de natuur gebruiken van voor de teelt niet optimale stukken land of het kunnen ontwijken van weidevogelbroedsels of reekalfjes door een tijdige waarneming. Met het symposium ‘Hightech meets Nature’ verkenden we hier al de mogelijkheden van.
Afb. 2 Met precisielandbouw kunnen de volveldtoepassingen (foto) van vandaag de dag worden vervangen door precies op de juiste plek doseren. Dit helpt bij het verkleinen van de invloed van de landbouw op de natuur.
Kansen innovatie voor biodiversiteitsherstel benutten
Innovatie biedt dus kansen voor zowel het behoud als het herstel van biodiversiteit. Laten we deze kansen bij de uitvoering van het Deltaplan biodiversiteitsherstel benutten.