Rupsenbestrijding dit voorjaar, het is nog niet zover maar de voorbereidingen moeten zijn getroffen!
Wat zijn de uitdagingen bij de inzet van XenTari?
In de fruitteelt wordt vaak gesproken over de bestrijding van rupsen voor de bloei. Echter, we praten in het grootfruit niet over één soort rups, maar over een scala aan rupsen. Dat betekent ook dat er rupsen in diverse stadia in het voorjaar aanwezig zijn in de boomgaard.
Hoe deden we het?
Tot vorig jaar was er nog chemie aanwezig om rupsen in diverse stadia van ontwikkeling te bestrijden. De chemie is zodanig robuust dat het moment van spuiten minder relevant is, omdat rupsen in diverse stadia goed werden bestreden (dus ook de grote rupsen) en de persistentie van een synthetisch product meestal een werkingsduur van rond 10-14 dagen heeft. Dus een bespuiting voor de bloei tussen groene knop en de bloei ruimde een breed spectrum aan rupsen op.
Afb. 1: vreterij aan peer veroorzaakt door rupsen
Over welke rupsen praten we voor de bloei bij appel en peer?
Bladroller (Tortricidae)
In het voorjaar vinden we een aantal rupsen in het winterspinsel op de boom aanwezig. Dit is de wijze waarop ze de winter zijn doorgekomen. Deze rupsen worden actief zodra de bladontwikkeling begint en de temperatuur begint toe te nemen. We praten dan over de vruchtbladroller, rode knopbladroller, leverkleurige bladroller, koolbladroller en de groene knopbladroller. Dit zijn de eerste rupsen die actief worden. De geelbuikbladroller en de grote appelbladroller overwinteren ook in het winterspinsel maar worden doorgaans 2 tot 3 weken later actief dan de genoemde rupsen.
Een bladroller die niet als rups maar als ei uit de winter komt is de heggebladroller. Van deze rups verschijnen ook vroeg in het voorjaar bij aanwezigheid van het eerste groen al rupsjes. Deze rupsen komen over een periode van enkele weken uit het ei.
Motten en vlinder (Lepidoptera)
In de orde van de Lepidoptera zijn er een aantal rupsen die echt relevant zijn in de teelt van appel en peer. Dat zijn bijvoorbeeld de voorjaarsuilen en de grote- en de kleine wintervlinder. Daarnaast zijn er nog andere soorten die in het algemeen een kleinere rol spelen. De voorjaarsuilen overwinteren als pop in de grond en de eerste rupsen verschijnen pas in april (of einde maart, afhankelijk van het jaar). De kleine wintervlinder overwintert als ei ende eerste rupsen zijn een week of twee eerder dan die van de voorjaarsuil. De grote wintervlinder overwintert als ei en als volwassen vlinder. Het verschijnen van de rupsen loopt redelijk parallel aan de kleine wintervlinder.
Aanpak rupsenbestrijding dit voorjaar
Rupsen kunnen dit voorjaar niet meer met synthetische middelen bestreden worden. De laatste jaren is hierdoor een middel als XenTari gebaseerd op Bacillus thuringiensis subsp. Aizawai stam ABTS-1857 in beeld gekomen. Een product welke al veel in de glasteelten wordt ingezet om rupsen te bestrijden. Echter, het is ook een middel dat in vergelijking met de inzet van synthetische middelen meer precisie vraagt ten aanzien van tijdstip en omstandigheden.
Welke rupsen zijn aanwezig in de boomgaard?
Om XenTari goed getimed in te kunnen zetten moet je weten welke rupsen in de boomgaard aanwezig zijn. Waarnemingen in het voorgaande jaar zijn dus heel belangrijk voor de optimale inzet van XenTari. Weet je dit niet, dan kan de timing een groot probleem worden. De toepassing van Xentari moet namelijk vooral gericht zijn op de jonge rupsen.
Toepassingsomstandigheden?
Als bekend is welke rupsen bestreden moeten worden dan is het zaak om de rups zo jong mogelijk aan te pakken. De rups moet veel vreten om met Xentari effectief bestreden te worden. Meestal lukt dat niet in één bespuiting omdat de rupsen op verschillende plaatsen op de boom aanwezig zijn en er een variatie is in ontwikkelingssnelheid. Herhaal de bespuiting dus na 7 tot 10 dagen. Zijn er meerdere soorten rupsen aanwezig in de boomgaard die op verschillende momenten actief worden dan zal er gedurende meerdere weken gespoten moeten worden om het gehele spectrum te bestrijden.
Belangrijk voor een effectieve bestrijding is toepassing op of voorafgaand aan een zonnige dag waarop de rupsen veel vreten. Een heldere voorjaarsdag met een zonnetje zorgt ervoor dat het hout/blad wordt verwarmd en de rups actief wordt. Door een goede vraat aan het bespoten blad krijgt de rups veel Bt binnen waardoor deze sterft.
Afb. 2: bestrijdingsvolgorde in het voorjaar (onder de juiste omstandigheden)
Dosering
Spuit XenTari in een dosering van 1 tot 1.5 kilo per hectare afhankelijk van het boomvolume.
Wanneer starten?
Het is nu nog te vroeg maar sta de komende weken op scherp om op het juiste moment te spuiten. We houden u op de hoogte!
Meer informatie?
Bekijk ook onze Gewaspagina Fruitteelt voor een compleet overzicht van artikelen, aanbevelingen, producten en meer.
Klik op het onderstaande logo voor het volledig etiket, of neem contact op met uw lokale distributeur en/of adviseur:
Gebruik gewasbeschermingsmiddelen veilig. Lees vóór gebruik eerst het etiket en de product informatie.