Giftige reclame slecht voor bijen en boeren

Afgelopen week lanceerde Greenpeace een radiospotje met als boodschap: “landbouwgif doodt bijen!”. Zoals bekend is Greenpeace principieel tegen gewasbeschermingsmiddelen die in de landbouw worden gebruikt. Door in hun nieuwe reclamecampagne de bij als symbool te kiezen gaat Greenpeace echter een stap verder. Boeren worden publiek beschuldigd van het doden van bijen.

Greenpeace vliegt hiermee uit de bocht. De meeste deskundigen zijn het er over eens dat de varroamijt één van de grootste bedreigingen voor bijen vormt. Deze parasiet is van oorsprong afkomstig uit Azië en brengt dodelijke ziektes en virussen over naar onze bijen. Als de bijenvolken besmet zijn met de mijt overleven ze in veel gevallen niet de winterperiode, de zogenaamde “wintersterfte”.  In landen waar de mijt weinig tot niet voorkomt (zoals Australië en Brazilië) houdt de bijenpopulatie goed stand – ook al gebruiken boeren in die landen moderne gewasbeschermingsmiddelen. In streken waar landbouwers deze middelen niet of nauwelijks toepassen, maar waar de mijt wel veelvuldig aanwezig is, staan bijenvolken onder zware druk. Schotland bijvoorbeeld kampt hiermee.

Het is natuurlijk makkelijker boeren en pesticiden de schuld te geven dan een beestje zoals de mijt. Die mijt is namelijk veel moeilijker te bestrijden. En meteen past dit ook in het straatje van Greenpeace, die gewasbescherming graag wegzet als landbouwgif. Maar dames en heren, er is goed nieuws: gewasbeschermingsmiddelen worden heel streng gecontroleerd op effecten voor mens, milieu en dier, inclusief de bij. Alleen middelen die geen schade berokkenen aan bijen en andere bestuivers worden door de overheid toegelaten voor gebruik in onze landbouw. Dat de wetgever hierbij hoge eisen stelt op het gebied van veiligheid voor consument en milieu is volkomen terecht.

Maar er is meer. Alle onheilstijdingen van Greenpeace en co ten spijt tonen cijfers van de Verenigde Naties aan dat het aantal bijen wereldwijd stijgt, sinds 2000 met bijna 15%. Ook in Nederland is een record percentage bijenvolkeren de afgelopen winter goed doorgekomen. Dat deze zogenaamde “wintersterfte” nog nooit zo laag was is mede te danken aan goede varroamijtbestrijding door Nederlandse imkers.

Deze week berichtte een Belgische krant zelfs nog dat imkers een opmerkelijke toename van de bijenvolken vaststellen, soms tot een verdubbeling. De Gentse Professor Dirk De Graaf – een wereldwijde autoriteit op het vlak van bijengezondheid – beaamde dat de strijd tegen de varroamijt sneller dan verwacht vruchten begint af te werpen.

Het reclamespotje van Greenpeace is dan ook schadelijk voor boeren én bijen. Het wil niet alleen boeren zwart maken en de middelen ontzeggen die ze nodig hebben om hun oogst te beschermen tegen plantziektes, plagen en onkruid. Het neemt ook de aandacht weg van de werkelijke factoren die invloed hebben op bijengezondheid: parasieten, ziektes en virussen. Als er iets giftig is in deze discussie is het wel de reclamecampagne van Greenpeace.

Dit opinie-artikel is geschreven door Carlos Nijenhuis, voorzitter van Nefyto.