Alle aspecten betrekken bij debat biodiversiteit

Afgelopen dagen is in de media veel aandacht voor de studie van de European Academies Science Advisory Council (EASAC). Onze middelen zijn uitgebreid onderzocht op veiligheid voor het milieu, en de overheid toetst terecht streng op dit punt. Ook de neonicotinoïden zijn bij juist gebruik veilig voor mens, dier en milieu.

Het rapport adresseert het verlies aan biodiversiteit in de afgelopen decennia, en schrijft de oorzaak daarvan toe aan het gebruik van neonicotinoïden. Het behoud van biodiversiteit is voor Bayer zeer belangrijk. Bayer CropScience meent dat biodiversiteit afhankelijk is van een complex samenspel van factoren, en dat al die factoren meegewogen moeten worden in goed biodiversiteitsonderzoek en de maatschappelijke discussie daarover. Bayer CropScience neemt graag deel aan het debat hierover.

Het EASAC-rapport is een literatuurstudie waarvoor geen nieuwe gegevens zijn gebruikt. De studie suggereert een mogelijk verband tussen het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, waaronder neonicotinoïden, en negatieve effecten op een aantal insectensoorten. Tegelijkertijd geeft het nadrukkelijk aan dat er geen bewijs is om te spreken van een oorzakelijk verband. Met andere woorden, het een hoeft niet door het ander veroorzaakt te worden.  

De auteurs leggen de nadruk op de vermeende daling in aantallen van nuttige insecten, wilde bestuivers en vogels in de afgelopen decennia, zonder daarbij duidelijk te kunnen aantonen dat deze terugval kan worden toegeschreven aan neonicotinoïden als enige of belangrijkste factor. Andere factoren en de mogelijke effecten van andere chemische stoffen zijn niet serieus bekeken als mogelijke oorzaak. Aangezien de vermeende dalingen vaak dateren van voor de lancering van de neonicotinoïden op de markt, legt het rapport een veel te grote nadruk op deze middelen en overschat het hun vermeende impact op het milieu. Daarnaast wordt de mogelijke invloed van andere factoren in de landbouw en daarbuiten sterk onderschat.

In de literatuurstudie wordt veel verwezen naar publicaties van organisaties die bekend staan om hun weerstand tegen neonicotinoïden en wordt er gebouwd op veel van hun beweringen (bijvoorbeeld de recente reeks papers van de  Task Force on Systemic Pesticides, die onlangs nog in de media kwamen als deel van een gerichte anti-neonicotinoïde campagne).

De EASAC-review verwijst ook naar de sublethale effecten van neonicotinoïden. Hierbij weerspiegelt ze de sterke nadruk die de recente wetenschappelijke literatuur legt op toxiciteitsstudies die gedaan zijn met theoretische en onrealistische blootstellingsscenario’s in de plaats van met veldstudies die uitgaan van reële blootstellingssituaties.

In de Europese Unie is er al geruime tijd een geavanceerd risicobeoordelingsysteem voor de zogenoemde non-target nuttige insecten, waarbij de mogelijke impact van producten op deze belangrijke organismen grondig wordt geëvalueerd, voordat een middel op de markt kan worden gebracht en een registratie kan krijgen. Ondertussen heeft het verbod op neonicotinoïden in Europa tot dusver alleen maar gezorgd voor een constante stroom aan berichten van landbouwers dat zij sterke verliezen lijden in hun gewassen.

Bayer CropScience vraagt om een open en evenwichtig maatschappelijk debat over alle aspecten van het behoud van biodiversiteit.